Το ζήτημα του πολιτικού μοντέλου του Ιράν είναι θέμα του λαού του Ιράν και όχι δικό μας…
Τα ίδια περίπου ζήσαμε με τη Λιβύη, με τη Συρία, με τη Ρωσία, με τη Χαμάς. 

του Θέμη Τζήμα
Δικηγόρου, δρα δημοσ. δικαίου και πολιτικής επιστήμης ΑΠΘ

Κοσμοδρόμιο, 17/6/2025

Η κοινή επίθεση ΗΠΑ και Ισραήλ (επισήμως μόνο του δεύτερου αλλά με τη σαφή υποστήριξη των πρώτων) εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν είναι βέβαιο ότι θα σηκώσει τον αντίστοιχο θόρυβο διεθνώς και εγχωρίως στην αριστερά και «αριστερά». Τα ίδια περίπου ζήσαμε με τη Λιβύη, με τη Συρία, με τη Ρωσία, με τη Χαμάς.

Σύντομα θα δούμε «κομμουνιστικά» κόμματα να καλούν σε εξέγερση κατά των «αντιδραστικών αγιατολάδων», εκκλήσεις σε αστικοφιλελεύθερες δήθεν μεταρρυθμίσεις, ντοκιμαντέρ για τα «ωραία χρόνια» επί Σάχη, αναφορές στα δικαιώματα των γυναικών και της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας μέσα στο Ιράν και βεβαίως θα ακούσουμε για τους Κούρδους του Ιράν οι οποίοι θα κληθούν να υλοποιήσουν κάποιο «αναρχικό» μοντέλο στα βουνά της χώρας.

Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι καινούριο. Αντιθέτως, με ελαφρώς διαφορετικά ή και με ίδια ακριβώς λόγια έχουν ειπωθεί ξανά και ξανά, βγαλμένα από εγχειρίδια των μυστικών υπηρεσιών και αναπαραγόμενα είτε από δυνάμεις που πρακτορεύουν συμφέροντα της άλλης πλευράς του Ατλαντικού, είτε από αφελείς διαθεματικούς.

  • Στο Ιράν δεν διακυβεύεται καμία σοσιαλιστική ή αστικοφιλελεύθερη επανάσταση. Στο Ιράν δεν πήρε τα όπλα η εργατική τάξη εναντίον του συστήματος εξουσίας.
  • Στο Ιράν δεν έχουμε συγκρότηση Σοβιέτ.
  • Στο Ιράν δεν έχουμε ούτε καν πλατείες και αγανακτισμένους.

Το Ιράν δέχεται επίθεση από τη μητρόπολη του ιμπεριαλισμού, από τη μόνη ολοκληρωμένη ιμπεριαλιστική χώρα, τις ΗΠΑ, δια του προκεχωρημένου φυλακίου τους που είναι το Ισραήλ. Το αν θα εμπλακούν ακόμα πιο άμεσα και επισήμως οι ΗΠΑ μένει να φανεί, ωστόσο η συμμετοχή τους καθίσταται ήδη καταφανής. Ο λόγος της επίθεσης δεν είναι η εξαγωγή του «σοσιαλισμού» ή της «δημοκρατίας» αλλά η τελειωτική ήττα (μέχρι νεωτέρας) του άξονα της αντίστασης, προκειμένου να επιβληθεί μια Μέση Ανατολή χωρίς καμία αντίσταση στα σχέδια ΗΠΑ και Ισραήλ, η οποία μεταξύ άλλων θα συμπεριλαμβάνει την εξαφάνιση των Παλαιστινίων είτε δια της εθνοκάθαρσης, είτε δια της γενοκτονίας. Αν παρεμπιπτόντως κανείς τάσσεται όντως με τους Παλαιστινίους, είναι παράλογο από κάθε άποψη να επιδιώκει ταυτοχρόνως την ήττα του άξονα της αντίστασης και μια νέα νίκη για το Ισραήλ.

Επιπροσθέτως, η ήττα του Ιράν θα ακρωτηριάσει ακόμα περισσότερο τις προοπτικές ενός πολυκεντρικού κόσμου. Είναι αλήθεια ότι ένας πολυκεντρικός κόσμος δεν είναι ένας σοσιαλιστικός κόσμος αλλά ταυτοχρόνως δεν (θα) είναι και ένας κόσμος ελεγχόμενος από τις ΗΠΑ όπως αυτός που βιώσαμε τη δεκαετία του ’90. Οι ρωγμές στον κόσμο που ελέγχει η κυρίαρχη ιμπεριαλιστική δύναμη ακόμα και μέσα από καπιταλιστικές δυνάμεις δεν μπορεί παρά να είναι καλοδεχούμενες από μια σοσιαλιστική σκοπιά.

Τέλος, πρέπει να είναι κανείς εντελώς αφελής για να μην αντιλαμβάνεται ότι η αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν θα φέρει στην εξουσία είτε κάποιον τζιχαντιστή όπως στη Συρία, είτε μοναρχικούς. Τίποτα καλό δε θα έρθει ούτε για τις γυναίκες, ούτε για τις μειονότητες.

Ο ρόλος της αριστεράς, των σοσιαλιστών είναι στο πλευρό της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, με τοποθέτηση πάνω στην πρωτεύουσα αντίθεση, αυτής μεταξύ ιμπεριαλισμού και αντίστασης. Το ζήτημα του πολιτικού μοντέλου του Ιράν είναι θέμα του λαού του Ιράν και όχι δικό μας.

Πηγή: Κοσμοδρόμιο