Εδώ και μήνες οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζητούν διαφάνεια σχετικά με τα συμβόλαια προαγοράς των εμβολίων του κορωνοϊού, που έχει συνάψει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις διάφορες εταιρείες.

Στις 4 Δεκεμβρίου κατατέθηκε επίσημο ερώτημα από πολλούς ευρωβουλευτές, στο οποίο αναφέρουν τα εξής:

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID, η Επιτροπή έχει συνάψει συμβάσεις με φαρμακευτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των CureVac, AstraZeneca, Sanofi-GSK, Janssen Pharmaceutica NV και BioNtech-Pfizer και διεξάγει διερευνητικές συνομιλίες με τη Moderna.

Προκειμένου να υποστηρίξει την έρευνα για αυτά τα εμβόλια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε προκαταβολές σε αυτές τις εταιρείες.

Δεδομένου ότι τα εμβόλια αναπτύσσονται επίσης με χρήματα των φορολογουμένων της ΕΕ και των κρατών μελών της ΕΕ, είναι σημαντικό να διαφυλαχθεί πλήρως το δημόσιο συμφέρον και να τηρηθεί η επιστημονική αυστηρότητα, η ασφάλεια και η διαφάνεια.

Ωστόσο, η Επιτροπή δεν απάντησε ακόμη σε αρκετές επιστολές που εστάλησαν από βουλευτές του ΕΚ ζητώντας διαφάνεια σε αυτές τις συμβάσεις. Έτσι, στο ψήφισμά του σχετικά με τον προϋπολογισμό του 2021 (εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία), το Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να παραχωρήσει στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή πρόσβαση στις συμβάσεις που σχετίζονται με το εμβόλιο COVID-19 πριν από το τέλος του έτους 2020.

1. Πότε θα απαντήσει η Επιτροπή στο αίτημα του Κοινοβουλίου για διαφάνεια στα έγγραφα σχετικά με τα εμβόλια, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων; Μπορεί η Επιτροπή να διασφαλίσει ότι θα είναι προσβάσιμα σε όλους τους ευρωβουλευτές που επιθυμούν να τα δουν;

2. Ποιος είναι ο εκπρόσωπος της Επιτροπής στην κοινή ομάδα διαπραγματεύσεων που είναι υπεύθυνος για τις διαπραγματεύσεις για τις συμβάσεις εμβολίων COVID-19;

Απαντώντας στις πιέσεις, η Κομισιόν ξεκαθάρισε ότι η αποκάλυψη των συμβολαίων είναι στην αποκλειστική διακριτική ευχέρεια των εταιρειών.

Αυτό επιβεβαιώνεται και από το προχθεσινό tweet της Επιτρόπου Υγείας, Στέλλας Κυριακίδη, στο οποίο ανακοίνωσε με… υπερηφάνεια ότι η CureVac αποφάσισε να επιτρέψει στους ευρωβουλευτές την ανάγνωση του συμβολαίου:


“Η διαφάνεια και η λογοδοσία είναι κεντρικές αξίες της ΕΕ. Συνεργάζομαι με τους κατασκευαστές ασφαλών εμβολίων, για να εξασφαλίσω ότι όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες θα γίνουν δημόσια διαθέσιμες. Από αύριο, τα συμβόλαια με την CureVacRNA θα είναι διαθέσιμα για τους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Περισσότερες εταιρείες θα πρέπει να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα”, λέει το tweet της κ. Κυριακίδη.

Έτσι λοιπόν, την Τρίτη 12 Ιανουαρίου, επιτράπηκε επίσημα στους νομοθέτες της ΕΕ να αρχίσουν να βλέπουν τη σύμβαση εμβολίων για κορωνοϊό της Επιτροπής με τη γερμανική φαρμακοβιομηχανία CureVac.

Ωστόσο, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Politico, δεν είδαν και πολλά μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τον Pascal Canfin, πρόεδρο της επιτροπής υγείας του Κοινοβουλίου και έναν από τους πρώτους που είδαν το έγγραφο.

Η τιμή; Αφαιρέθηκε.

Η προκαταβολή της Επιτροπής; Αφαιρέθηκε.

Ο αριθμός των δόσεων που πρέπει να χορηγούνται κάθε τρίμηνο; Αφαιρέθηκε.

Η Canfin, Γάλλος ευρωβουλευτής από το Renew Group, πιέζει για περισσότερη διαφάνεια των συμβάσεων εδώ και μήνες. Η παρουσίαση της Τρίτης υποτίθεται ότι ήταν μια νίκη, αφού επέτρεψε στους ευρωβουλευτές να διαβάσουν το συμβόλαιο της ΕΕ με το CureVac, με το οποίο εξασφαλίστηκαν 225 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου mRNA και με δυνατότητα αγοράς επιπλέον 180 εκατομμυρίων. Αλλά στο μεγαλύτερο μέρος τους, τα πέντε στοιχεία που ήθελε να δει ο ίδιος και πολλοί άλλοι ευρωβουλευτές της επιτροπής υγείας αναδιαμορφώθηκαν εντελώς, μερικώς αναδιαμορφώθηκαν ή δεν συμπεριλήφθηκαν – «πραγματικά κρίμα», όπως δήλωσε.

“Η ανάγνωση αυτών των συμβάσεων με αυτόν τον τρόπο – μερικώς διαφανής – είναι ένα πρώτο βήμα”, είπε, προσθέτοντας ότι είναι ευγνώμων στην CureVac που είναι η πρώτη εταιρεία που αποκάλυψε εν μέρει τη σύμβαση. “Αλλά είναι μόνο ένα πρώτο βήμα. Δεν μπορεί να είναι το τέλος της ιστορίας.”

Ο Canfin περιέγραψε μια πού αυστηρή διαδικασία για τους ευρωβουλευτές που θέλησαν να διαβάσουν τη σύμβαση: Έπρεπε να αφήσουν τα τηλέφωνά τους έξω και να υπογράψουν μια συμφωνία εμπιστευτικότητας πριν περάσουν για 45 λεπτά στην αίθουσα ανάγνωσης για να διαβάσουν το έγγραφο των 60 σελίδων, ενώ παρακολουθούνταν διαρκώς από υπάλληλο της Επιτροπής.

Όπως είπε ο Canfin, όλες οι πληροφορίες που είδε σχετικά με την τιμή των εμβολίων – συμπεριλαμβανομένης της τιμής ανά δόση, καθώς και της προκαταβολής της Επιτροπής – είχαν αφαιρεθεί. Οι δύο σελίδες που περιγράφουν λεπτομερώς τους τόπους παραγωγής της εταιρείας αφαιρέθηκαν επίσης.

Το καθεστώς ευθύνης και αποζημίωσης, το οποίο καθορίζει την έκταση στην οποία οι κατασκευαστές θα προστατεύονται από νομική και οικονομική ευθύνη εάν προκύψουν προβλήματα με το εμβόλιο, εκτείνεται σε έξι παραγράφους, δύο από τις οποίες έχουν διαγραφεί. Ο Canfin αρνήθηκε να αποκαλύψει το περιεχόμενο των υπόλοιπων τεσσάρων παραγράφων, με την αιτιολογία ότι “θα ήταν ανεύθυνο από την πλευρά μου να σας πω κάτι που είδα, γνωρίζοντας ότι υπάρχουν δύο παράγραφοι… που θα μπορούσαν να καλύψουν εξαιρέσεις… ή έναν εναλλακτικό κανόνα, ή οτιδήποτε άλλο.”

Ο Canfin είπε επίσης ότι η σύμβαση προφανώς δεν περιλαμβάνει καμία πληροφορία σχετικά με την εταιρεία που μοιράζεται δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ένα βασικό στοιχείο που ζήτησαν να δουν και άλλοι ευρωβουλευτές. “Είναι, πολύ, πολύ απίθανο να καλύφθηκαν [αυτές οι πληροφορίες] από κείμενο που έχει ανασυνταχθεί”, είπε, και πρόσθεσε ότι είναι “πραγματικά κρίμα γνωρίζοντας ότι, συλλογικά ως φορολογούμενοι, συνεισφέραμε στην επένδυση στα εμβόλια”.

Δεν υπάρχει επίσης αναφορά για την “κατανομή κόστους” του εμβολίου, όπου θα αναλύονταν οι επενδύσεις που έχει πραγματοποιήσει η εταιρεία και οι διάφορες κυβερνήσεις σε αυτό. “Δεν υπάρχει τίποτα για έλεγχο και αξιολόγηση αυτού του σημείου στα συμβόλαια”, δήλωσε ο Canfin.

Ένα σημείο το οποίο η σύμβαση καθιστά σαφές είναι ότι αν κάποια χώρα της ΕΕ έχει συνάψει συμφωνία με την CureVac εκτός της σύμβασης της Επιτροπής, αυτές οι παραγγελίες θα παρασχεθούν μόνο μετά την πλήρη ολοκλήρωση της παραγγελίας της Επιτροπής. Αυτό έχει γίνει ζήτημα αφού το Βερολίνο δήλωσε ότι έκανε επιπλέον προσφορές για 20 εκατομμύρια δόσεις από την CureVac και 30 εκατομμύρια από την BioNTech εκτός της συμφωνίας της ΕΕ – μια προφανής παραβίαση της ενοποιημένης στρατηγικής της Επιτροπής. Ωστόσο, ο επικεφαλής του τμήματος υγείας της Επιτροπής και η Γερμανία δήλωσαν και οι δύο ότι αυτές οι συμφωνίες θα υλοποιηθούν μόνο μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας με την Επιτροπή.

Μέχρι εκεί φτάνει η “διαφάνεια και οι λογοδοσία”, οι “κεντρικές αξίες της ΕΕ”, για τις οποίες είναι τόσο περήφανη η κ. Κυριακίδη, και όχι μόνο…

Αν λοιπόν, αυτές οι πρακτικές αποτελούν για την ΕΕ το απαύγασμα της διαφάνειας, άραγε η ομερτά τι θα ήταν;

Πηγή: Μαντάτα