Εισαγωγικό σχόλιο του Στέλιου Βακάλη:
Η παρακάτω μελέτη των Jacopo Brogi και του Filippo Della Santa, με βάση τα επίσημα δεδομένα για την γρίπη και τον κορωνοϊό των αρμόδιων διεθνών και ιταλικών οργανισμών και αρχών, μας αποκαλύπτει τα εξής εντυπωσιακά στοιχεία:
- Παγκόσμια, Η ΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ ΕΞΑΦΑΝΙΣΕ ΕΝΤΕΛΩΣ ΤΗΝ ΓΡΙΠΗ.
Η διάδοσή της είναι εντελώς ανύπαρκτη από τα μέσα του Απριλίου 2020. - Υπάρχει μεγάλη συνάφεια ανάμεσα στην γρίπη και τον κορωνοϊό όχι μόνο στα κοινά συμπτώματα που προκαλούν αλλά και στην κορύφωση που παρουσιάζει η δράση τους κατά την χειμερινούς μήνες.
- Όμως, στην Ιταλία, στην περίπτωση του κορωνοϊού, η πάγια διαδικασία που ακολουθούνταν για την απόδοση ή μη κάποιου θανάτου στην γρίπη (και η οποία έπαιρνε έως και δύο έτη) αγνοήθηκε και παρακάμφθηκε ευρέως.
- Όλοι όσοι πεθαίνουν (από οποιαδήποτε αιτία) και έχουν βρεθεί θετικοί στον κορωνοϊό, παρόλο που είναι άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας και με πολλαπλές παθολογίες, ταξινομούνται άμεσα ως θανόντες από κορωνοϊό.
- Ο μέσος όρος ηλικίας των θανάτων που καταχωρήθηκαν ως θάνατοι από κορωνοϊό είναι 82 έτη.
- Μόνο το 3,1% από αυτούς δεν παρουσίαζαν άλλες παθολογίες.
- Με την εξαίρεση των μηνών Μαρτίου και Απριλίου 2020, το σύνολο των θανάτων είναι ανάλογο με αυτό των προηγούμενων ετών.
- Όμως, και αυτή η κορύφωση με τους επιπλέον θανάτους των μηνών Μαρτίου και Απριλίου 2020 είναι φυσιολογική, αναμενόμενη και συγκρίσιμη με τις κορυφώσεις του αριθμού θανάτων προηγούμενων ετών, ειδικά εάν λάβουμε υπόψη ότι ένα υψηλό ετήσιο κύμα ακολουθείται συνήθως από ένα ηπιότερο.
- Με την εξαίρεση του Βορρά η υπόλοιπη Ιταλία δεν επηρεάστηκε από αύξηση θανάτων.
- Συγκεκριμένα, με την εξαίρεση μόνο της περιφέρειας της Λομβαρδίας, η Ιταλία είχε κατά τον Μάρτιο – Απρίλιο 2020 χαμηλότερη κορύφωση συνολικών θανάτων από τις κορυφώσεις με υπερβολικούς θανάτους προηγούμενων ετών.
Του Jacopo Brogi και του Filippo Della Santa
«Αυτό που ζούμε σήμερα υπάρχει κάθε χρόνο για τη γρίπη» [1]. Αυτή η φράση, που αναφέρεται στην τρέχουσα κατάσταση των νοσοκομείων, δεν προέρχονται από κάποιον που συστηματικά συνομωσιολογεί ή κάποιο ανεύθυνο άτομο που ελαχιστοποιεί την σημασία έκτακτης ανάγκης για την υγεία λόγω της πανδημίας. Αυτά τα λόγια προέρχονται από τον Αναπληρωτή Υπουργό Υγείας της ιταλικής κυβέρνησης Pierpaolo Sileri.
Και ο Sileri δεν είναι κανένας ανόητος τοποθετημένος σε αυτή τη θέση για να δημιουργεί εντυπώσεις αλλά είναι γιατρός και καθηγητής πανεπιστημίου: ένας ικανός άνθρωπος, που επίσης φέρει έναν κατάλληλο πολιτικό ρόλο στο το βιογραφικό του.
«Ο ιός δεν θα εξαφανιστεί ποτέ. Η γρίπη κάνει ένα κύμα κάθε χρονιά. Πιθανά το ίδιο θα συμβεί και με τον κορωνοϊό. Θα γίνει μια εποχική φθινοπωρινή-χειμερινή ασθένεια» [2] .
Έτσι δηλώνει ο επιδημιολόγος και τηλεοπτικός αστέρας Pier Luigi Lopalco, που πρόσφατα προάχθηκε σε σύμβουλος υγείας της Περιφέρειας Απουλίας.
Κορωνοϊός: Θανατηφόρα πανούκλα του αιώνα ή ανθεκτική μορφή γρίπης;
Αρχικά, ας έχουμε καλά στο μυαλό μας αυτό που μας παρουσιάζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ): Μέσα στο 2020, σε παγκόσμιο επίπεδο, η διάδοση της γρίπης είναι εντελώς ανύπαρκτη από τα μέσα του Απριλίου [3] [Εικ. 1,2].
Εικ. 1 – Διάδοση του ιού της γρίπης, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Βόρειο ημισφαίριο [4]
Εικ. 2 – Διάδοση του ιού της γρίπης, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Νότιο ημισφαίριο [5]
Έχει εξαφανιστεί. Μα πως είναι δυνατόν; Για να προσπαθήσουμε να το καταλάβουμε, ας αναλύσουμε τα επίσημα δεδομένα, ενώ έχουμε στο παρελθόν ήδη διερευνήσει την κατάσταση της Τοσκάνης, όπου – με τεκμηριωμένα στοιχεία πάντα – δεν υπήρξε ποτέ κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τον SARS-Cov-2 (ακρωνύμιο για το Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο Coronavirus 2): εάν έχετε συμπτώματα γρίπης, μείνετε στο σπίτι, βροντοφώναζε η περιφερειακή διοίκηση σε αφίσες που δημοσιεύτηκαν παντού. Ήταν την περασμένη άνοιξη, περίοδος του πρώτου κύματος και της γενικής απαγόρευσης κυκλοφορίας.
Μια αφίσα από την ενημερωτική εκστρατεία που προωθήθηκε από την Περιφέρεια της Τοσκάνης, Απρίλιος 2020
Ας εξετάσουμε τώρα τους θανάτους που συνέβησαν για κάθε τύπο αιτίας, ως τις 31 Αυγούστου, συμπεριλαμβανομένων και των άλλων περιοχών.
Με την εξαίρεση του Μάρκε, όλες οι χτυπημένες από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης περιοχές βρίσκονται στον βορρά: Λομβαρδία, Εμίλια Ρομάνια και Πιεμόντε Εικ. 3].
Εικ. 3 – Θανόντες από κάθε αιτία ανά περιοχή ως τις 31 Αυγούστου, επεξεργασία από το CDC δεδομένων του ISTAT (Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας)
Περισσότερο από το ήμισυ της εθνικής επικράτειας δεν επηρεάστηκε από την αύξηση της συνολικής θνησιμότητας . Επεξεργαζόμενοι τα δεδομένα που παρέχονται από το ISTAT (Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής) [6], μπορούμε να παρατηρήσουμε τι συνέβη, από το 2015 έως το 2020 , λαμβάνοντας υπόψη τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους.
Είναι προφανές ότι, το 2020, υπήρξε μεγαλύτερος αριθμός συνολικών θανάτων από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια [7]: η αύξηση ήταν 37.788 μονάδες (+ 8,63%) [Εικ. 4].
Εικ. 4 Συνολικοί θάνατοι ως τις 31 Αυγούστου, έτη 2015-2020, επεξεργασία CDC σε δεδομένα ISTAT
Σε κάθε περίπτωση, είναι δυνατό να δείξουμε το πώς η αύξηση της θνησιμότητας, σε σύγκριση με το 2019 (+34,228), είναι συγκρίσιμη με αυτή που συνέβη τα προηγούμενα χρόνια [8]:
- 2014/2015 (+39.000)*
- 2016/2017 (+31.209)
Αφού αξιολογήσουμε την κατάσταση στις 31 Αυγούστου κάθε έτους, ας εξετάσουμε τη μηνιαία τάση.
Στο γράφημα του Σχ. 5 , μπορούμε να δούμε πώς ο αριθμός των θανάτων, κατά τους πρώτους μήνες του 2020, ευθυγραμμίζεται με αυτόν του μέσου όρου των προηγούμενων ετών , με την εξαίρεση καθαρής αύξησης κατά τον Μάρτιο και τον Απρίλιο (+27.516 και +20.287), με μια σημαντική πτώση που σημειώθηκε τον Ιανουάριο (-7.221).
Εικ. 5 Μηνιαία τάση θανάτων από όλες τις αιτίες, έτη 2015-2020, επεξεργασία CDC σε δεδομένα ISTAT
Γενικά, τον πρώτο μήνα του έτους λαμβάνει χώρα ο μεγαλύτερος αριθμός θανάτων, που προκαλούνται από τα συνήθη χειμερινά κύματα [Εικ. 6].
Εικ. 6 Μηνιαίος μέσος όρος θανάτων, έτη 2015-2019, επεξεργασία CDC σε δεδομένα ISTAT
Από το φάκελο «COVID-19, η ασθένεια του νέου κορωνοϊού (SARS-CoV-2)» που δημοσιεύτηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της Εθνικής Ομοσπονδίας της Ιατρικών Συλλόγων: «Οι κορωνοϊοί είναι ένα γένος των RNA ιών που μπορούν να προκαλέσουν διάφορες ασθένειες στον άνθρωπο, κυρίως λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού και του γαστρεντερικού σωλήνα. Η σοβαρότητα αυτών των καταστάσεων ποικίλει πολύ, καθώς οι κορωνοϊοί είναι υπεύθυνοι τόσο για ένα μεγάλο μέρος κοινών συνδρόμων κρυολογήματος όσο και για σοβαρά αναπνευστικά σύνδρομα όπως το SARS (Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο) και το MERS (Αναπνευστικό Σύνδρομο της Μέσης Ανατολής)» [9].
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα ώστε να μην καταλήξουμε να αγνοούμε την ασθένεια; Μας το εξηγούσε ήδη στις 5 Μαρτίου, ο Pier Luigi Lopalco, καθηγητής Υγιεινής στο Πανεπιστήμιο της Πίζας (τώρα προήχθη σε πολιτικός), στη μέση της πανδημίας: “Επαναλαμβάνω, (σ.σ.: τα συμπτώματα) είναι παρόμοια με αυτά της γρίπης: πυρετός, βήχας, ρινίτιδα (κρυολόγημα), ρινική συμφόρηση, επιπεφυκίτιδα. Είναι αυτά ενός ατόμου που μπορεί να έχει άσχημο κρυολόγημα. Αλλά πάνω απ ‘όλα, πρέπει να δοθεί προσοχή κατά την εμφάνιση του πυρετού. Στην πρώτη εκδήλωση πυρετού, πρέπει να μείνετε σπίτι, να είστε ήρεμοι και να δείτε τι συμβαίνει. Εάν όλοι ακολουθούσαν αυτήν την απλή προφύλαξη, θα είχαμε ήδη αποτρέψει το 90% των λοιμώξεων [10].”
Στη χώρα μας, η ολοκληρωμένη παρακολούθηση της γρίπης γίνεται από το Ανώτατο Ινστιτούτο Υγείας (ISS) και αρχίζει γενικά τον Οκτώβριο: «το σύστημα παρακολούθησης λαμβάνει υπόψη τον αριθμό των θανάτων από όλες τις αιτίες επειδή τα δεδομένα των θανάτων λόγω γρίπης δεν είναι διαθέσιμα σε πραγματικό χρόνο. Στην πραγματικότητα, το ISTAT κωδικοποιεί ετησίως όλα τα πιστοποιητικά θανάτου, συμπεριλαμβανομένης της γρίπης, και αποδίδει την κύρια αιτία, μια διαδικασία που απαιτεί για τη διάθεση των δεδομένων θνησιμότητας από συγκεκριμένες αιτίες κατά μέσο όρο περίοδο δύο ετών». [11]. Για τον Covid-19, φαίνεται ότι αυτή η πάγια διαδικασία αγνοήθηκε ευρέως τόσο από τις επιφορτισμένες για αυτό μεγάλες υπηρεσίες-οργανισμούς όσο και από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι «κάθε χρόνο η γρίπη προκαλεί υπερβολική θνησιμότητα. Στην πραγματικότητα, αν παρατηρήσουμε την τάση της συνολικής θνησιμότητας (δηλαδή για όλες τις αιτίες) για μια χρονική περίοδο, παρατηρούμε μια ημιτονοειδή πορεία με κορυφώσεις που αντιστοιχούν στους χειμερινούς μήνες και υφέσεις στις θερινές περιόδους και ότι οι κορυφώσεις παρατηρούνται κυρίως στους ηλικιωμένους. Συνεπώς, το σκεπτικό για την παρακολούθηση της καθημερινής θνησιμότητας (SISMG) είναι να αναδειχτούν οι αυξήσεις στον αριθμό των σημειωμένων θανάτων που υπερβαίνει τον αναμενόμενο αριθμό λόγω της παρουσίας μιας ιδιαίτερα επιθετικής περιόδου γρίπης» [12].
Και πάλι το Ανώτατο Ινστιτούτο, μας ενημερώνει ότι μόνο το 3,1% των ανθρώπων που πέθαναν όντας θετικοί στον Sars-Cov-2 Υγείας δεν παρουσίαζαν άλλες παθολογίες [13]. Στην Ιταλία, «το 90% των θανάτων είναι από και όχι με Covid (…). Ενώ για εμάς όλοι όσοι πεθαίνουν και βρίσκονται θετικοί στο τεστ ταξινομούνται ως θάνατοι από τον Covid, αυτό δεν συμβαίνει σε άλλες χώρες». Αυτό ανέφερε πρόσφατα στην « La Stampa » ο Graziano Onder, γηρίατρος του Νοσοκομείου Gemelli στη Ρώμη και επικεφαλής της έκθεσης θνησιμότητας του κορωνοϊού του ISS. Γιατί οι άνθρωποι πεθαίνουν λιγότερο στη Γερμανία; «Πρέπει να υποθέσω ότι και αυτοί έχουν διαφορετική μέθοδο μέτρησης των θανάτων από τον Covid» [14].
Επομένως, η Ιταλία υπερεκτιμά τους θανάτους από Covid, γι’ αυτό και με βάση τον δείκτη της θνησιμότητας τοποθετούμαστε στην τρίτη θέση στον κόσμο μετά το Μεξικό και το Ιράν [15]: «είμαστε το έθνος με το υψηλότερο ποσοστό ηλικιωμένων στην Ευρώπη. Ο μέσος όρος ηλικίας των καταχωρημένων θανάτων από κορωνοϊό είναι 82 χρόνια. Άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας και με πολλαπλές παθολογίες» [16], εξηγεί ο Antonio Clavenna, επικεφαλής της μονάδας φαρμακοεπιδημιολογίας του Ινστιτούτου Mario Negri στο Μιλάνο.
Αλλά τι μας διδάσκει η ιστορία της γρίπης; Ότι, πολύ κοινότυπα, κυκλικά δημιουργεί εξάρσεις και μετατρέπεται σε επιδημία, για να εξασθενήσει σταδιακά και φυσικά στη συνέχεια. Αυτή η τάση μπορεί να παρατηρηθεί στην Εικ. 7:
Εικ.7 Συχνότητα συνδρόμων γρίπης (ILI) στην Ιταλία, πηγή “EpicentroISS, FluNews17”
Η χειμερινή περίοδος είναι γενικά η πιο γόνιμη για την εξάπλωση των ιών της γρίπης και ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού κινδυνεύει να αρρωστήσει.
Αυτό ισχύει για το 2020, θα ισχύει για το 2021 και ισχύει και για τα προηγούμενα χρόνια, όπως προκύπτει και από την σημαντική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο International Journal of Infectious Diseases τον Νοέμβριο του 2019 [17]: «Παρατηρούμε δύο κορυφώσεις, μία για τη σεζόν 2014/2015 και ένα για τη σεζόν 2016/2017. Αυτές οι δύο εποχές χαρακτηρίζονται επίσης από μια ισχυρή εμφάνιση συνδρόμων τύπου γρίπης, ιδιαίτερα υψηλή για τα άτομα άνω των 65 ετών» [Εικ. 8].
Εικ. 8 Κορυφώσεις θνησιμότητας κατά τις χειμερινές περιόδους – INTERNATIONAL JOURNAL OF INFECTIOUS DISEASES
Δυστυχώς, βλέπουμε να επαναλαμβάνεται κυκλικά μια στενή σχέση ανάμεσα στις κορυφώσεις της θνησιμότητας -για κάθε τύπο αιτίας- και των θανάτων από τη γρίπη . «Γρίπη, ο χειμερινός δολοφόνος: 42% περισσότεροι θάνατοι μεταξύ των ηλικιωμένων κατά τη διάρκεια της αιχμής από το αναμενόμενο», έγραφε ο τίτλος της Quotidiano Sanità. Ήταν το 2017 [18].
Η συνάφεια μεταξύ του ιού Sars-Cov-2 και των ιών της γρίπης δεν είναι σίγουρα ένα μυστήριο: «Το Spallanzani (Εθνικό Ινστιτούτο Λοιμωδών Νοσημάτων) σύντομα θα πειραματιστεί με ρινοφαρυγγικά τεστ ικανά να διακρίνουν μεταξύ της εποχικής γρίπης (και για τους δύο τύπους, Α και Β) και του Covid-19». Αυτό δήλωνε στις 18 Οκτωβρίου ο περιφερειακός σύμβουλος υγείας του Λάτσιο, Alessio D’Amato. «Ένα εργαλείο που εάν πιστοποιηθεί θα είναι ανεκτίμητο αυτόν τον χειμώνα» [19].
Από την «Il Sole 24 Ore» της 15ης Δεκεμβρίου: «Προς βοήθεια των ιατρών που τους επόμενους μήνες θα καλούνται όλο και περισσότερο να κάνουν διάκριση μεταξύ μορφών της γρίπης και του Covid, μόλις έφτασε ένα τεστ, που μόλις έλαβε το σήμα CE και που μπορεί να αναγνωρίσει μ’ ένα μόνο δείγμα για ποιον ιό πρόκειται. Το μοριακό τεστ, εξηγεί η εταιρεία Abbott που το ανέπτυξε, μπορεί να ανιχνεύσει και να κάνει διάκριση ανάμεσα σε ιούς SARS-CoV-2, γρίπης Α, γρίπης Β και αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) [ένας από τους παθογόνους παράγοντες που είναι υπεύθυνοι για την ιογενή πνευμονία]» [20].
Έτσι, κάποιες απλές ερωτήσεις προκύπτουν αυθόρμητα: Πώς εντοπίζουμε μέχρι τώρα τον περίφημο Covid-19; Πώς τον διακρίνουμε από την γρίπη;
Ο Πρόεδρος της Περιφέρειας του Βένετο Luca Zaia ήταν αρκετά ξεκάθαρος σε συνέντευξη τύπου τον περασμένο Αύγουστο: «Αντιμετωπίζουμε κάθε τύπο γρίπης σαν να είναι κορωνοϊός»
Πάντα με το βλέμμα στο μέλλον: «Η επόμενη γρίπη θα αντιμετωπιστεί σαν να είναι κορωνοϊός»
Μια άλλη πτυχή που πρέπει να υπογραμμιστεί σχετίζεται με τους θανάτους λόγω αναπνευστικών παθήσεων οι οποίοι, στην Ιταλία, υπολογίζονται ετησίως σε δεκάδες χιλιάδες: 51.756 μόνο το 2018, Εικ. 9 [δεδομένα ISTAT].
Εικ. 9 Θάνατοι από ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος, Ιταλία, έτος 2018 ( πηγή ISTAT )
Από τη μελέτη μας, φαίνεται καθαρά ότι η κορύφωση των θανάτων (για κάθε τύπο αιτίας) έρχεται γενικά με το κύμα του Ιανουαρίου [Εικ. 10]:
Εικ. 10 Μηνιαία εξέλιξη των θανάτων από όλες τις αιτίες, Ιανουάριος 2015-Δεκέμβριος 2019, επεξεργασία CDC σε δεδομένα ISTAT
Συνήθως, η κορύφωση της χειμερινής θνησιμότητας εξαρτάται από τον τύπο του ιού της γρίπης που εκδηλώνεται και σίγουρα σχετίζεται με άλλους παράγοντες, όπως: χαμηλές ατμοσφαιρικές θερμοκρασίες, θνησιμότητα τα προηγούμενα χρόνια, πολύ υψηλή μέση ηλικία του πληθυσμού.
Αν και όχι σταθερό, ένα υψηλό ετήσιο κύμα θανάτων ακολουθείται συνήθως από ένα ηπιότερο με αριθμητικούς όρους, καθώς αυτοί οι ιοί είναι πιο επικίνδυνοι για τους ηλικιωμένους και / ή με προηγούμενες παθολογίες. Επομένως, είναι δυνατόν να αναμένεται, κατά τη διάρκεια μιας φάσης επιθετικής επιδημίας γρίπης –που ακολουθεί μια όχι ιδιαίτερα οξεία επιδημία– μία αύξηση των θανάτων [21].
Όπως μπορούμε να δούμε, η κορύφωση της θνησιμότητας που σημειώθηκε το χειμώνα του 2019/2020 είναι χαμηλότερη από τις τιμές που σημειώθηκαν τα προηγούμενα χρόνια [Εικ. 11].
Εικ. 11 Μηνιαία διακύμανση των θανάτων από όλες τις αιτίες, Ιανουάριος 2015 – Φεβρουάριος 2020, επεξεργασία CDC σε δεδομένα ISTAT
Και τι συνέβη την περασμένη άνοιξη; Η κορύφωση των θανάτων (που σημειώθηκαν μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου) που αποδόθηκαν στον ιό Sars-Cov-2 είναι εμφανής [Εικ. 12].
Εικ. 12 Μηνιαία διακύμανση των θανάτων από όλες τις αιτίες, Ιανουάριος 2015 – Αύγουστος 2020, επεξεργασία CDC σε δεδομένα ISTAT
Είδαμε πραγματικά κανένα εξαιρετικό και εποχικό φαινόμενο που δεν έχει συμβεί ποτέ πριν;
Λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική (μηνιαία) θνησιμότητα των τελευταίων έξι ετών, συνειδητοποιούμε πώς η κορύφωση του 2020 μπορεί άνετα να συγκριθεί με εκείνη του Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου 2016-2017.
Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, καταγράψαμε συνολικά 85.000 θανάτους, σίγουρα πολύ υψηλό αριθμό, αλλά όχι πολύ διαφορετικό από την κορύφωση των 78.000 θανάτων τον Ιανουάριο του 2017 [Εικ. 13].
Εικ. 13 Σύγκριση Μαρτίου-Απριλίου 2020 με τις χειμερινές κορυφώσεις θανάτων των άλλων ετών, επεξεργασία CDC σε δεδομένα ISTAT
Τέλος, είναι σημαντικό να εστιάσουμε την προσοχή μας στην γεωγραφική κατανομή του συνόλου των θανάτων. Δεν είναι σίγουρα μυστήριο ότι, σε αυτήν την τραγική χρονιά, η Λομβαρδία είναι η απόλυτα πιο πληγείσα περιοχή. Στις κορυφώσεις των προηγούμενων ετών, η συχνότητα θνησιμότητας ήταν κατά μέσο όρο γύρω στους 10.000 θανάτους το μήνα, αλλά την περασμένη άνοιξη, υπερδιπλασιάστηκε θεαματικά, υπερβαίνοντας τους 25.000. Παραδόξως, εάν αποκλείαμε την πιο βιομηχανοποιημένη περιοχή της χώρας από το τελικό σύνολο, σήμερα η Ιταλία θα είχε χαμηλότερη κορύφωση από εκείνη των εποχών της γρίπης 2014/2015 και 2016/2017, και συνεπώς σύμφωνη με αυτή των άλλων ετών [Εικ. 14].
Εικ. 14 Γραφική αναπαράσταση της διαφοροποίησης που υπήρξε στην συχνότητα θανάτων στην περιοχή της Λομβαρδίας κατά την περίοδο εκτάκτου ανάγκης λόγω του κορωνοϊού, επεξεργασία CDC σε δεδομένα ISTAT
Υπό αυτά τα δεδομένα, θα ήταν φυσικό να προσπαθήσουμε να θέσουμε κάποια μάλλον κρίσιμα ερωτήματα:
– Τι συνέβη στη Λομβαρδία;
– Πού πήγε η γνωστή μας γρίπη, η οποία -σε όλο τον κόσμο- έχει εξαφανιστεί εντελώς;
“Ο ιός δεν θα εξαφανιστεί ποτέ. Η γρίπη κάνει ένα κύμα κάθε χρονιά. Πιθανά το ίδιο θα συμβεί και με τον κορωνοϊό. Θα γίνει μια εποχική φθινοπωρινή-χειμερινή ασθένεια” [22]. Έτσι δηλώνει ο επιδημιολόγος Pier Luigi Lopalco, με το ένδυμα πολιτικού πλέον.
«Το τρίτο κύμα είναι σίγουρο, θα έχουμε το ευρωπαϊκό ρεκόρ θανάτων», προβλέπει ο μικροβιολόγος – και τηλεοπτικός σταρ – Andrea Crisanti, «μας περιμένει ένας χειμώνας που προκαλεί ανησυχία» [23].
Σύμφωνα με τον πρώην ηθοποιό Walter Ricciardi, καθηγητή Υγιεινής στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Ρώμης αλλά και νυν σύμβουλο του Υπουργού Υγείας: «Έχουμε εισέλθει σε μια ιστορική περίοδο κατά την οποία αυτοί οι ιοί και αυτές οι πανδημίες θα είναι όλο και πιο συχνές» [24].
Ίσως θα ήταν πιο σωστό να το ορίσουμε διαφορετικά: «Θα έπρεπε να μιλάμε για πανδημία γρίπης, όχι για πανδημία γενικά» [25], σύμφωνα με τον καθηγητή Enos Bernasconi , αναπληρωτή επικεφαλής του τμήματος μολυσματικών ασθενειών του Περιφερειακού Νοσοκομείου του Λουγκάνο. Σε συνέντευξη του στην ελβετική ραδιοφωνία-τηλεόραση κατά τη διάρκεια του προγράμματος «Το φάντασμα της πανδημίας», στο μακρινό 2010: Η τότε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, πρόγονος του πολύ πιο απειλητικού Sars-Cov-2, ονομάζονταν A H1N1.
Τι είναι λοιπόν αυτός ο αναθεματισμένος και τραγικός Covid-19 που αναστατώνει τη ζωή όλων;
Την απάντηση μας την έχει μάλλον ήδη δώσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τεκμηριωμένα: από τον Απρίλιο του 2020, η διάδοση της γρίπης έχει κυριολεκτικά εξαφανιστεί [Εικ. 15]. Ενώ ο Covid-19 : «δεν θα φύγει πια. Η γρίπη κάνει ένα κύμα το έτος [26]».
Εικ.15 Διάδοση των ιών γρίπης παγκόσμια, πηγή WHO (ΠΟΥ), 2020 [27]
Του Jacopo Brogi και του Filippo Della Santa, ComeDonChisciotte.org
Στατιστική έρευνα και επεξεργασία επίσημων δεδομένων: Filippo della Santa, ComeDonChisciotte.org
Jacopo Brogi. Συγγραφέας και δημιουργός ντοκιμαντέρ. Ελεύθερος συνεργάτης του United Photo Press. «Η πραγματικότητα χρειάζεται περισσότερες αποδείξεις. Για να την αναδείξεις και για να την αλλάξεις».
Σημ. ΞΑΣΤΕΡΙΑΣ: Ο Jacopo Brogi, μαχόμενος δημοσιογράφος, είναι ο δημιουργός της ταινίας Laboratorio Grecia (Εργαστήριο Ελλάδα) που με πρωτοβουλία του ΕΠΑΜ προβλήθηκε στον κιν/φο Ααβόρα στις 8/12/2019,
Filippo Della Santa . Μηχανικός, λάτρης της μουσικής. Δυσανεκτικός στην έλλειψη λογικής και τις καταχρήσεις της εξουσίας, περνά τις μέρες του βυθισμένος στην τρέχουσα επικαιρότητα, αναζητώντας καταφύγιο στην «Γη του αιώνιου χειμώνα» για την επαναφόρτιση της ενεργητικότητάς του.
ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΑΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ:
ΦΥΛΛΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ – Συνολικοί θάνατοι 2015-2020 – Δήμοι Ιταλίας (Δήμος προς δήμο)
ΦΥΛΛΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ – Μέσος όρος συνολικών θανάτων 2015-2020 – Ιταλικές περιφέρειες (Περιφέρεια προς Περιφέρεια)
ΚΥΡΙΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΤΟΠΟΙ
Επίσημος ιστότοπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ)
EuroMomo – euromomo.eu
FluNews – Ευρώπη
Επίσημος ιστότοπος ISTAT
Επίσημος ιστότοπος του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας
Ιστοσελίδα Il Sole 24 μεταλλεύματος, ενότητα «Κορωνοϊός στην Ιταλία, δεδομένα και χάρτης»
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
https://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/2020_12_07_surveillance_update_382.pdf
[4] https://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/2020_12_07_surveillance_update_382.pdf
[5] https://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/2020_12_07_surveillance_update_382.pdf
[6] https://www.istat.it/it/archivio/241428#
[7] στις 31 Αυγούστου του κάθε έτους που εξετάζεται
[8] https://www.ilfattoquotidiano.it/2016/02/10/morti-boom-dei-decessi-in-italia-nel-2015-i-motivi-caldo-grande-guerra-e-influenza/2447008/
–
https://st.ilsole24ore.com/art/notizie/2016-02-24/perche-2015-italia-sono-morte-54mila-persone-piu-9percento-173100.shtml
[11] https://www.epicentro.iss.it/influenza/sorveglianza-mortalita-influenza
[12] Ως άνω
[15] https://www.notizie.it/cronaca/2020/11/18/mortalita-covid-italia-terzo-paese-mondo/
[16] Reitter Floder Patrizia, “L’Italia sovrastima i morti di Covid”, La Verità, 20 Νοεμβρίου 2020
[17]“Investigating the impact of influenza on excess mortality in all ages in Italy during recent seasons (περίοδοι 2013/14–2016/17)” μεταξύ άλλων, από τον Δρ. Antonino Bella, του Τμήματος Λοιμωδών Νοσημάτων του Ανωτάτου Ινστιτούτου για την Υγεία, υπευθύνου για το «FluNews–Italia» για την επιτήρηση της γρίπης. [«Παρατηρήσαμε δύο κορυφώσεις, μία για την περίοδο 2014/15 και μία για την περίοδο 2016/17. Αυτές οι δύο περίοδοι χαρακτηρίστηκαν επίσης από υψηλή συχνότητα εμφάνισης ILI, ιδιαίτερα υψηλή για τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω»] – πηγή: https://www.ijidonline.com/article/S1201-9712(19)30328-5/fulltext
[18] https://www.quotidianosanita.it/scienza-e-farmaci/articolo.php?articolo_id=48850
[19] https://tg24.sky.it/roma/2020/10/18/coronavirus-test-spallanzani-covid-influenza-roma
[21] istat.it/Indicatori-demografici_2015.pdf
[25] https://www.rsi.ch/la1/programmi/informazione/falo/tutti-i-servizi/Il-fantasma-della-pandemia-1876920.html – από το 34:18
[27] https://apps.who.int/flumart/Default?ReportNo=10
(*) = περίοδος 01/01 – 31/07/2017
Πρόσθετες πηγές ISTAT
http://dati.istat.it/Index.aspx?DataSetCode=DCIS_CMORTE1_EV
https://www.istat.it/it/files/2016/02/Indicatori-demografici_2015.pdf
ΑΛΛΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ
Πηγή: ComeDonChisciotte.org
Μετάφραση: Στέλιος Βακάλης
Αφήστε ένα σχόλιο