του M.K. Bhadrakumar* 
μετάφραση Φλώρα Παπαδέδε

Strategic – Culture 7 Ιανουαρίου 2025, from Indianpunchline.com 4 Ιανουαρίου 2025**

Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών αποκάλυψε την Πέμπτη, σε μια καταγραφή των δώρων που έλαβε από ξένους ηγέτες το 2023, ότι το δώρο του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι ήταν το πιο ακριβό δώρο που έλαβε ο Πρόεδρος Μπάιντεν, ή μάλλον η σύζυγός του, Τζιλ Μπάιντεν — ένα διαμάντι αξίας 20.000 δολαρίων (πάνω από 1,7 εκατομμύρια Ρουπίες).

Ένας παρατηρητής με την πολιτική κουλτούρα των ΗΠΑ, θα σκεφτεί το αντίστοιχο ενός σεΐχη της Μέσης Ανατολής από την περιοχή του Κόλπου, που προσκυνά και ζητά χάρες από τον Λευκό Οίκο. Πράγματι, προκύπτουν ανησυχητικά ερωτήματα.

Το Δελχί αντέδρασε αμέσως για να ξεκαθαρίσει – ότι επρόκειτο για ένα τεχνητό διαμάντι που κατασκευάστηκε σε εργαστήριο με τιμή κόστους μεταξύ 15.000-25.000 Ρουπίες, κάτι που θα τοποθετούσε την αξία του δώρου μεταξύ 110.000-190.000 Ρουπίες μόνο.

Αυτό που δεν είπε το Δελχί, ή πιθανότατα οι γραφειοκράτες του δεν το γνώριζαν, είναι ότι ενώ ένα πραγματικό διαμάντι δεν έχει όρια στη διάρκεια ζωής του, ένα διαμάντι που κατασκευάζεται σε εργαστήριο μπορεί να φαίνεται το ίδιο, αλλά έχει μηδενική αξία μεταπώλησης. Φτάνει να πούμε ότι η λάμψη της σχέσης μπορεί να έχει χαθεί, αλλά η πέτρα δεν θα χάσει τη λάμψη της και δεν θα φθαρεί με τον καιρό.

Η αδέξια διευκρίνιση από το Νέο Δελχί, μη επίσημη φυσικά, κάνει τα πράγματα χειρότερα. Στην πραγματικότητα, κανένας από τους τρεις διάσημους δεν φαίνεται καλός σε αυτή τη διαμάχη. Κάνει την Τζιλ Μπάιντεν, που προφανώς πίστεψε στα σοβαρά ότι είναι διαμάντι και το κράτησε για επίσημη χρήση, να δείχνει κάπως ανόητη.

Μια πολυτελής έκδοση της Μαχαβαράτα, του μεγάλου έπους που αφηγείται μια ιστορία χιλιετιών για τη ματαιότητα του πολέμου, θα ήταν πιθανά πιο κατάλληλο δώρο από τον Μόντι προς τον Μπάιντεν, ο οποίος έχωσε τη μύτη του σε μια αδελφοκτόνο διαμάχη στη μακρινή Ευρασία, υπονόμευσε μια νεογέννητη συνθήκη ειρήνης ανάμεσα σε δύο αδέρφια και παρακίνησε τον παράφορο μικρό αδερφό να πάει σε έναν μάταιο πόλεμο δια αντιπροσώπου, που τελικά προκάλεσε το θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων υπηκόων του και κατέστρεψε το βασίλειό του.

Ο Μπάιντεν παραμένει αμετανόητος. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, φάλαγγες αμερικανικών στρατιωτικών οχημάτων φορτωμένες με όπλα διέσχιζαν τα σύνορα από το Ιράκ στη Συρία εν αναμονή κάποιου πολέμου που προετοιμάζεται μόλις 4 χρόνια μετά το τέλος του παλιού.

Ωστόσο, τα καλά νέα είναι ότι η διαμάχη με τα διαμάντια είναι χαρακτηριστική για τη μήτρα της σχέσης ΗΠΑ-Ινδίας πίσω από τη ρητορική. Περίπου δεκαέξι μήνες μετά τη δωρεά του διαμαντιού, το BJP[1] κατηγόρησε την κυβέρνηση Μπάιντεν ότι συνωμότησε για να ανατρέψει την κυβέρνηση Μόντι. Πράγμα που σημαίνει ότι η εκτίμηση πως η Τζιλ Μπάιντεν συνιστούσε «ασημένια επιρροή» στον Λευκό Οίκο ήταν λάθος.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν πιστεύει πλέον ότι στην κυβέρνηση Μόντι έχει έναν πιθανό σύμμαχο για να περιορίσει την άνοδο της Κίνας ως υπερδύναμης, που θα σήμαινε καταστροφή για τη δυτική ηγεμονία πέντε αιώνων στην παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Η Ομάδα Μπάιντεν συνειδητοποίησε καθυστερημένα ότι το Δελχί όχι μόνο ενίσχυε τους δεσμούς με τη Ρωσία, αλλά είχε επίσης ένα γενικότερο σχέδιο για να εμπλακεί με την Κίνα διμερώς και να επεξεργαστεί το πλαίσιο ασφάλειας της συγκατοίκησης ως άμεσοι γείτονες.

Η κοινή επωδός είναι ότι οι περιορισμοί στην αναπτυξιακή πορεία της Ινδίας ανάγκασαν την κυβέρνηση, υπό την πίεση της βιομηχανίας και των επιχειρήσεων, να αμβλύνει τις εντάσεις με την Κίνα για να προσελκύσει επενδύσεις και να τονώσει το εμπόριο. Αλλά αυτή δεν είναι όλη η ιστορία. Οι Κινέζοι σχολιαστές τονίζουν ότι οι δύο χώρες έχουν ένα υψηλό πεπρωμένο, που είναι πιο εύκολο να πραγματοποιηθεί εάν συνεργαστούν αντί να υπονομεύσουν η μία την άλλη. Υπάρχει πολλή αλήθεια σε αυτό, όπως θα μαρτυρούσε η αποικιακή ιστορία.

Εν πάση περιπτώσει, η καθοριστική στιγμή στη σχέση ΗΠΑ-Ινδίας ήρθε με τη Σύνοδο Κορυφής των G20, την οποία φιλοξένησε ο Μόντι το τρίτο τρίμηνο του 2023, όταν ο Μπάιντεν ήρθε στο Δελχί και μαζί με τον Καναδό ομόλογό του, τον Πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό, περιέλαβαν τον Μόντι με την έκθεση των Five Eyes[2] (ΗΠΑ, Καναδάς, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία) ότι η Ινδία εμπλέκεται σε διεθνή εγκλήματα στη Βόρεια Αμερική.

Το μαστίγωμα, αν και έγινε ιδιωτικά, ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία, καθώς η ινδική διπλωματία βρισκόταν στα ύψη – το εμπόριο πετρελαίου με τη Ρωσία συμβάδιζε με τη «σημαντική» συνεργασία με τις ΗΠΑ. Ολόκληρη η μήτρα παραισθήσεων της εξωτερικής πολιτικής άρχισε να ξηλώνεται. Και ξεκίνησε ένα παιχνίδι σαν της γάτας με το ποντίκι, με αποκορύφωμα την εγκατάσταση από την κυβέρνηση Μπάιντεν ενός εχθρικού καθεστώτος στο Μπαγκλαντές. Ήταν μια έντονη υπενθύμιση ότι τα διαμάντια δεν είναι παντοτινά.

Πράγματι, υπάρχουν συγκλονιστικές ιστορίες στη λογοτεχνία για νεανικές αγάπες και πάθη που μετατρέπονται σε προδοσίες, βεντέτες, εκδίκηση και περιθωριοποίηση και ένας ολόκληρος κόσμος γκρεμίζεται γύρω από τα διαμάντια.

Ευτυχώς, το άθλιο κεφάλαιο τελειώνει καθώς η προεδρία Τραμπ ξεκινά στις 20 Ιανουαρίου. Το μεγάλο ερώτημα είναι ποιο συμπέρασμα έχει βγάλει ο Τραμπ μέχρι τώρα. Ίσως, ο υπουργός Εξωτερικών Σ. Τζαϊσανκάρ να πράττει σωστά υπενθυμίζοντας ακούραστα στην Ομάδα Τραμπ ότι το αφεντικό τους κατέχει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τον Quad[3].

Όμως, μια διόρθωση πορείας στην οπισθοφυλακή υποστηρίζεται ήδη στις συζητήσεις των διανοουμένων στις ΗΠΑ. Το διάσημο Stimson Centre που εδρεύει στην Ουάσιγκτον απηύθυνε δύο συνοπτικές ενημερωτικές εκθέσεις για τον Ινδο-Ειρηνικό στη νέα κυβέρνηση, αμέσως μετά την εκλογή του Τραμπ στις 5 Νοεμβρίου:

  • Αναβίωση της στρατηγικής στη Νότια Ασία από τους Elizabeth Threlkeld – Elizabeth Zazycki, με ημερομηνία 26 Νοεμβρίου 2024, η οποία υποστηρίζει ότι «Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να δημιουργήσει μια αυτόνομη στρατηγική για τη Νότια Ασία για να αντιμετωπίσει τις περιφερειακές πολυπλοκότητες, η οποία παράλληλα θα ευθυγραμμίζεται με τις προτεραιότητες στον Ινδο-Ειρηνικό»
  • Σκέψου το μικρό για να κερδίσεις το μεγάλο στον Ινδο-Ειρηνικό από τους Kelly A. Grieco – Evan Cooper, με ημερομηνία 21 Νοεμβρίου 2024, που υποστηρίζει ότι «Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να τείνει σε μικρότερες, πιο ευέλικτες συμφωνίες και συνασπισμούς με βάση συγκεκριμένα θέματα και να ηγείται περισσότερο με τα οικονομικά και τη διπλωματία και όχι με πολιτικές στρατιωτικής ασφαλείας».

Συνοπτικά, η θέση που προωθείται από αυτές τις πολιτικές, από μια δεξαμενή σκέψης που είναι γνωστό ότι κλίνει προς το Δημοκρατικό Κόμμα, είναι, παραδόξως, αυτή που έχει υποστηρίξει και ο Τζαϊσανκάρ – οι πολλαπλές συνεννοήσεις ως δόγμα της εξωτερικής πολιτικής της Ινδίας.

Υπάρχει ένα ρητό που λέει ότι τα όνειρά μας πρέπει να είναι αυτά που καθορίζουν την προσωπικότητά μας. Όπως το έθεσε ο Άγγλος ποιητής και φιλόσοφος William Blake, «Κανένα πουλί δεν πετά πολύ ψηλά, αν πετά με τα δικά του φτερά». Αλλά η διπλωματία της κυβέρνησης του Μόντι έρχεται από το Αρθασάστρα του Βραχμάνου Καουτίλια, την αρχαία ινδική σανσκριτική πραγματεία για την κρατική τέχνη, την πολιτική, την οικονομική πολιτική και τη στρατιωτική στρατηγική που παραβλέπει ότι αυτή είναι μια εποχή Διαδικτύου και Τεχνητής Νοημοσύνης.

Τα παραληρηματικά μάντρα συνεχίζονται ακόμη — «Υπάρχει δικομματική συναίνεση στην Αμερική για τις σχέσεις με την Ινδία. Αυτοί κι αυτοί στην Ομάδα Τραμπ ήταν στον Ινδικό Καύκασο[4]. Τα πήγαμε καλά με τον Τραμπ, κ.λπ.» Από τις διαθέσιμες ενδείξεις, ωστόσο, η περίοδος Τραμπ 2.0 μπορεί να είναι ριζικά διαφορετική.

Ο Τραμπ δεν έχει άλλες εκλογές να διεκδικήσει και η αυξανόμενη φιλοδοξία του, που δεν αποτελεί μυστικό, είναι να χαράξει μια προεδρική κληρονομιά που θα ξεπερνά κατά πολύ όλους τους μέτριους προκατόχους του. Η μεταστροφή του Τραμπ στη συζήτηση για τις βίζες H-1B[5] δείχνει ότι μπορεί να λάβει σκληρές αποφάσεις και ότι δεν υπάρχουν ιερές αγελάδες στον κόσμο του.

Στη συνέχεια, υπάρχει ο παράγοντας Χ, ο γνωστός άγνωστος, ενώ ψάχνει να βρει το δρόμο του. Παρεμπιπτόντως, συμφωνώ απόλυτα με την κοφτερή άποψη του Mick Mulvaney, ο οποίος υπηρέτησε ως δεύτερος αρχηγός του επιτελείου του Τραμπ, όταν δήλωσε στους Times: «Αυτό που κάνει τον (Έλον) Μασκ τόσο πολύτιμο σύμβουλο είναι ότι έχει αρκετά χρήματα — και αρκετά άλλα πράγματα να κάνει — κι έτσι βρίσκεται σε προνομιακή θέση για να είναι ο φορέας ειλικρινών ειδήσεων. Περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στον πλανήτη, δεν χρειάζεται αυτή τη δουλειά».

Σημειώσεις της μεταφράστριας

[1] Το Κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα (Ινδικό Λαϊκό Κόμμα) του προέδρου Μόντι. Είναι ένα από τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα στην Ινδία, μαζί με το Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο.

[2] Οι Five Eyes (Πέντε Μάτια) είναι μια συμμαχία μυστικών υπηρεσιών της Αγγλόσφαιρας που περιλαμβάνει την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

[3] Ο Quad (Τετραμερής Διάλογος για την Ασφάλεια) απαρτίζεται από έναν όμιλο χωρών (Αυστραλία, Ινδία, Ιαπωνία και Ηνωμένες Πολιτείες). Ο όμιλος ξεκίνησε το 2007 από τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Shinzo Abe, με την υποστήριξη του Αυστραλού πρωθυπουργού John Howard, τον Ινδό πρωθυπουργό Manmohan Singh και τον αντιπροέδρο των ΗΠΑ Dick Cheney. Ο διάλογος συνδυάστηκε με κοινές στρατιωτικές ασκήσεις άνευ προηγουμένου, με τίτλο Άσκηση Malabar. Η διπλωματική και στρατιωτική αυτή ρύθμιση θεωρήθηκε ευρέως ως απάντηση στην αυξανόμενη κινεζική οικονομική και στρατιωτική ισχύ.
Ο Quad σταμάτησε να λειτουργεί το 2008 μετά την αποχώρηση της Αυστραλίας, κατά τη διάρκεια της θητείας του Kevin Rudd ως πρωθυπουργού, αντανακλώντας την αμφιθυμία στην αυστραλιανή πολιτική σχετικά με την αυξανόμενη ένταση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό.
Κατά τη διάρκεια των Συνόδων Κορυφής του ASEAN του 2017, στη Μανίλα και τα τέσσερα πρώην μέλη με επικεφαλής τον Άμπε, τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας Μάλκολμ Τέρνμπουλ, τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι και τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συμφώνησαν να αναβιώσουν τη συνεργασία των Quad προκειμένου να αντιμετωπίσουν την Κίνα στρατιωτικά και διπλωματικά στην περιοχή του Ίνδο – Ειρηνικού, ιδιαίτερα στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.

[4] Η Hindu Kush (Ινδοκούς) είναι μια οροσειρά μήκους 800 χιλιομέτρων στην Κεντρική και Νότια Ασία στα δυτικά των Ιμαλαΐων. Εκτείνεται από το κεντρικό και ανατολικό Αφγανιστάν μέχρι το βορειοδυτικό Πακιστάν και το νοτιοανατολικό Τατζικιστάν.

[5] Η H-1B είναι μια κατηγορία προσωρινής (μη μεταναστευτικής) βίζας που επιτρέπει στους εργοδότες να ζητήσουν από ξένους επαγγελματίες υψηλής μόρφωσης να εργαστούν σε «ειδικά επαγγέλματα» που απαιτούν τουλάχιστον πτυχίο πανεπιστημίου ή ισοδύναμο. Γίνεται μεγάλη συζήτηση αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ για το αν θα συνεχίσει να επιτρέπεται η χορήγηση H-1B σε Ινδούς επιστήμονες.

* Ο M.K. Bhadrakumar  είναι συνταξιούχος Πρέσβης. Αρθρογράφος για τις ινδικές εφημερίδες Hindu και Deccan Herald, το Rediff.com, τους Asia Times και το Strategic Culture Foundation. Προηγούμενες θέσεις: διπλωμάτης καριέρας για 30 χρόνια στην ινδική Υπηρεσία Εξωτερικών: υπηρέτησε στην Ινδική Πρεσβεία στη Μόσχα (1975-1977; 1987-1998). Υφυπουργός (1977-1979), Γραμματέας (1992-1995), Διευθυντής (1989-1991), Διεύθυνση Ιράν-Πακιστάν-Αφγανιστάν & Κασμίρ του Υπουργείου Εξωτερικών. Κατείχε θέσεις στις Ινδικές Αποστολές στη Βόννη, στο Κολόμπο και στη Σεούλ. Επιτετραμμένος στις ινδικές πρεσβείες στο Κουβέιτ και την Καμπούλ. Αναπληρωτής Ύπατος Αρμοστής στο Ισλαμαμπάντ. Πρέσβης στην Τουρκία και το Ουζμπεκιστάν.
Ερευνητικά ενδιαφέροντα: ινδική εξωτερική πολιτική, σχέσεις Ρωσίας-Ινδίας, Πακιστάν, Αφγανιστάν και Κεντρική Ασία, ενεργειακή ασφάλεια, Ασία-Ειρηνικός και Μέση Ανατολή. Συγγραφέας πολυάριθμων δημοσιεύσεων στην Ινδία και στο εξωτερικό για τη Ρωσία, την Κεντρική Ασία, την Κίνα, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράν και τη Μέση Ανατολή καθώς και για ενεργειακά θέματα και την περιφερειακή ασφάλεια.

** Πηγή της αρχικής δημοσίευσης του άρθρου: Strategic – Culture προερχόμενο από το Indianpunchline.com