του Θεόδωρου Παντούλα

Για αιώνες η τοκογλυφία, η πρωτοθυγατέρα της απληστίας, ήταν μια αξιοκατάκριτη δραστηριότητα. Πολύ πριν ο Έζρα Πάουντ λογιάσει στα δεινά της τη βεβήλωση της ιερότητας και την αποτιμήσει ως το χειρότερο κακό του σύγχρονου κόσμου, οι Έλληνες κάτεχαν ότι αυτή εξανδραποδίζει κι οι Πατέρες της Εκκλησίας την αξιολογούσαν ως μισάνθρωπο επιτήδευμα. Αλλά από τότε παρήλθαν χρόνια και μαζί τους πήγαν περίπατο οι αναστολές που συγκρατούσαν την πλεονεξία στο περιθώριο και στην ανυποληψία.

Στις μέρες μας εκατομμύρια συμπολίτες χάνουν κοψοχρονιά εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα (υπερδιπλάσια από αυτά του υπέκλεψαν οι μαυραγορίτες στην Κατοχή!) από τους «διαχειριστές δανειακών χαρτοφυλακίων» ‒ περιφραστικός ευφημισμός για ανθρώπους που στην καθομιλουμένη αποκαλούνται κάπως αλλιώς. Η υφαρπαγή των περιουσιών τους θα έπρεπε να είναι ζήτημα πρώτης τάξεως στον δημόσιο διάλογο. Δεν είναι. Κληρονομιές αλλάζουν χέρια σε συνθήκες βροντώδους σιωπής (η έντιμος πενία δεν έχει και πολύ πέραση στη μετανεωτερικότητα), την ώρα που η Κυβέρνηση από τη μία διαφημίζει ότι «κρατάμε την ελπίδα, κρατάμε το σπίτι μας» και από την άλλη κρατάει από τον λαιμό τους απελπισμένους οφειλέτες, διευκολύνοντας νομοθετικά, στο κατόπι της πολύφερνης αγοράς ακινήτων, τους πλειστηριασμούς των ακινήτων τους!

Είναι που η αγορά απεχθάνεται το κενό. Κι αν οι συστημικές (και κάργα ανακεφαλαιοποιημένες) τράπεζες αδυνατούν να το καλύψουν, αυτό καλύπτεται από καινοφανείς ιδιωτικές, μη τραπεζικές, επιχειρήσεις χορήγησης στεγαστικών δανείων! Είναι αυτό που λένε οι ατσίδες «η κρίση ως ευκαιρία». Η ευκαιρία του αετονύχη για να ακριβολογούμε! Και των εταιριών διαχείρισης οφειλών που, άμα θέλουν κι όπως θέλουν, συνομιλούν στους οφειλέτες. Και που ακόμη σπανιότερα συναινούν σε «ρυθμίσεις». Σάμπως θα τους τραβήξει κανείς το αυτί; Κράτος εν κράτει είναι. Και τα όποια πρόστιμα τους καταλογίζονται είναι για το θεαθήναι. Οι νομοθετούντες άλλωστε χαίρουν ασυλίας ή, τέλος πάντων, έχουν την ευχέρεια να αλλάζουν ΑΦΜ και να την βγάζουν μπέικα, σε αντίθεση με τους μέχρι εχθές αξιόπιστους δανειολήπτες που σήμερα λοιδωρούνται σαν μπαταχτσήδες από εκείνους ακριβώς που τους προέτρεπαν στον δανεισμό! Η ανακολουθία, η αναλγησία και οι συγκαλυμμένοι εκβιασμοί παραμένουν οι σταθερές των «εισπρακτικών», σταθερές που προσιδιάζουν σε φερσίματα μαφίας και όχι σε συμπεριφορές καλής πίστης και χρηστών συναλλακτικών ηθών.

Παραλλήλως η εθνική οικονομία, μας διαβεβαιώνουν, πάει τρένο. Η ενοίκηση στη χώρα έχει βγει στο σφυρί κι οι πελάτες-επενδυτές, που αιτούνται ασμένως διαμονή με τις golden visa ανά χείρας, κάνουνε ουρές!

Μόνο που οι πανηγυρικοί για την προκοπή της οικονομίας ακούγονται κάπως βερεσέ, αφού γίνονται με ξένα κόλλυβα ‒κυριολεκτικά‒, παρουσιάζοντας το πλιατσικολόγημα για πετυχησιά. Η λαφυραγώγηση μάλιστα περιουσιών πολλαπλάσιας αξίας των οφειλομένων συντελείται χωρίς πολλά-πολλά. Οι δανειολήπτες, συνήθως, δεν έχουν την ψυχική ή την οικονομική δυνατότητα νομικής συνδρομής. Πάνε, δηλαδή, παντελώς άκλαυτοι.

Κι όσοι προσφεύγουν σε δικαστική διευθέτηση θα πρέπει, θέλοντας και μη, να συμβιβαστούν με το γεγονός ότι οι διαδικασίες εδώ είναι μπαμ και κάτω. Οι δικαστές έχουν «πολλή δουλειά» να διεκπεραιώσουν και δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν ενδελεχώς με τις υποθέσεις. Οι αποφάσεις μάλιστα μπορεί να κοινοποιηθούν στους ενδιαφερόμενους ανήμερα των πλειστηριασμών! Άλλωστε αυτό που προέχει δεν είναι το «δίκαιο» αλλά «σε ποιον θα πέσεις»! Δηλονότι, ό,τι και να τραβήξεις σε αυτή τη λοταρία κληρώνεται κυνισμός!

Αντιλαμβάνομαι πολύ καλά ότι τα γραφόμενά μου δεν συνιστούν δικονομική αλλά συναισθηματική προσέγγιση. Θέλω όμως να πιστεύω ‒κι ας μην έχω κανέναν, μα κανένα λόγο‒ ότι οι δικαστές δεν είναι πρόσωπα τελείως αναίσθητα.

Όσα αναφέρω μου τα βεβαίωσαν δικηγόροι κι οφειλέτες που, επιπλέον, ομολόγησαν ότι στην πάλη τους είναι αναπολόγητοι και μόνοι. Ζουν υπό ομηρία αναμένοντας την οικονομική καταστροφή και την ηθική απαξίωσή τους, εξαιτίας των λειτουργών που ολιγωρούν και των επιτήδειων που καραδοκούν.

Κατά τα άλλα είναι βάσιμη νομίζω η πεποίθησή ότι η συνοχή μιας κοινωνίας προασπίζεται από πολίτες-οπλίτες κι όχι από δανειολήπτες. Κι οι πολίτες-οπλίτες, από αρχαιοτάτων χρόνων, δεν υπερασπίζονται ΑΦΜ. Υπερασπίζονται βωμούς και εστίες. Εδώ, οι βωμοί είναι ρημαγμένοι κι οι εστίες περιέρχονται σταδιακά σε ξένα funds.

Με άλλα λόγια μείζον εθνικό ζήτημα δεν είναι οι αναθεωρητισμοί και τα νταηλίκια των γειτόνων. Μείζον εθνικό θέμα είναι που υπεξαιρείται το βιος και ισοπεδώνεται ο βίος των ανθρώπων, που πλέον δεν έχουν το φρόνημα να υπερασπιστούν όχι τη συλλογική, αλλά ούτε την ατομική τους ακεραιότητα.

Αν δεν το καταλάβουμε αυτό, στις επόμενες εκλογές θα ξαναπέσουμε από τα σύννεφα και για τη συμμετοχή και για τα αποτελέσματα σε αυτές.

* Στίχος του Έζρα Πάουντ από το Canto XLV, «Με την τοκογλυφία».

Πηγή: Αντίφωνο