Το άρθρο είναι μια απόδοση τιμής της επετείου της Νίκης κατά του Φασισμού, για την οποία θα πραγματοποιηθεί λαμπρή εκδήλωση την Παρασκευή 10 Μαΐου 2024, ώρα 18:00, στο Πολιτιστικό κέντρο “Θ. Αγγελόπουλος” του Δήμου Μοσχάτου – Ταύρου. βλ. την Πρόσκληση και το Πρόγραμμα της εκδήλωσης εδώ: “9 Mαϊου 1945 – 9 Μαΐου 2024: H  επέτειος που μας ενώνει”.

του Γιώργου Φωτεινού

Σήμερα είναι η επέτειος μιας ιδιαίτερα σημαντικής ημέρας. Η 9η Μαΐου εκάστου έτους αποτελεί Ημέρα Μνήμης για τους λαούς που υπέστησαν τα πάνδεινα από τη λαίλαπα των σιδερόφρακτων ναζιστικών ορδών, όταν οι πάνοπλες γερμανικές μεραρχίες εισέβαλαν στις χώρες τους κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αποτελεί Ημέρα Μνήμης των θυμάτων για τις θηριωδίες που υπέστησαν, αλλά και Ημέρα λαμπρής Νίκης και απόδοσης Τιμών στους λαούς που μέσα από αφάνταστες θυσίες και ηρωισμούς, επέφεραν το τελικό κτύπημα και γονάτισαν το ναζιστικό τέρας.

Στη Ρωσία γιορτάζεται ως Ημέρα της μεγάλης Αντιφασιστικής Νίκης, με μεγαλειώδεις παρελάσεις που παραπέμπουν στην ημέρα παράδοσης της Γερμανίας, όταν χιλιάδες σοβιετικοί στρατιώτες, φέροντας ακόμη στα χέρια τους τον ίδιο οπλισμό και στο βλέμμα τους την υπερηφάνεια για τις μάχες που έδωσαν, παρέλασαν υπό τον ενθουσιασμό και την αγαλλίαση του κόσμου στην Κόκκινη Πλατεία, ενώ εκατοντάδες σημαίες και λάβαρα της ηττημένης ναζιστικής Γερμανίας ρίχνονταν επιδεικτικά στα κράσπεδα του Κρεμλίνου. Και τούτο διότι ο φόρος αίματος του ρωσικού λαού ήταν τεράστιος, με τουλάχιστον 20 εκατομμύρια νεκρούς, με εκατομμύρια αναπήρους στρατιώτες και αμάχους, με ολοσχερώς κατεστραμμένες πόλεις και υποδομές, με ερημωμένες εκτάσεις και χωριά, με διαλυμένες από τη βαρβαρότητα των Ναζί οικογένειες.

Οι λαοί της Ρωσίας αντιμετώπισαν με γενναιότητα και ηρωισμό την Γερμανία και τις άλλες 10+ ευρωπαϊκές χώρες/συμμάχους της[1] που εισέβαλαν δια πυρός και σιδήρου στα εδάφη της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Οι εισβολείς ανέπτυξαν συνολικά 3,8 εκατομμύρια στρατό(!) σε «μια συγκέντρωση στρατευμάτων η οποία με τον όγκο της και την εδαφική της έκταση είναι η μεγαλυτέρα εξ όσων ποτέ αντίκρυσε ο κόσμος», όπως τόνισε με έπαρση ο Χίτλερ στο διάγγελμά του στις 22 Ιουνίου 1941. Χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα «την εξασφάλιση της ασφάλειας της Ευρώπης και συνεπώς την περιφρούρηση όλων των κρατών της ευρωπαϊκής ηπείρου»(!), όπως διακήρυξε ο ίδιος ο Χίτλερ στο εν λόγω διάγγελμά του την ημέρα της επίθεσης. (εφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 23/6/1941 με τίτλο στην 1η σελίδα: «Το Διάγγελμα του Φύρερ. Διατί το Ράιχ αναλαμβάνει ήδη τον νέον μεγάλον αγώνα εναντίον της μπολσεβικικής Ρωσσίας»).

Το τι είδους «εξασφάλιση της ασφάλειας της Ευρώπης» και «περιφρούρηση της ασφάλειας των κρατών της ευρωπαϊκής ηπείρου» εννοούσε ο Χίτλερ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του, το γνώρισε πολύ καλά ο κόσμος με τις εκατόμβες των νεκρών, τις φρικαλεότητες κατά των αμάχων, τα φλεγόμενα χωριά, τις ρημαγμένες και ερειπωμένες πόλεις, τους θανάτους από την πείνα ολόκληρων πληθυσμών, τις εικόνες καταστροφικής εξαθλίωσης που ακολούθησαν και που τις βιώσαμε οδυνηρά κι εμείς εδώ στην Ελλάδα.

Παρόλο που οι Γερμανοί και οι συνεργαζόμενες μαζί τους χώρες, σκόπευαν με τον όγκο του στρατού τους και του οπλισμού τους να πατήσουν στη Μόσχα μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα με έναν πόλεμο-αστραπή, ωστόσο, όταν τα σοβιετικά στρατεύματα πέρασαν στην αντεπίθεση, σηματοδότησαν την αρχή του τέλους του άξονα. Τελικός στόχος του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου ήταν η συντριβή του 3ου Ράιχ, πράγμα που επιτεύχθηκε με αιματηρότατες μάχες και άπειρες θυσίες από τους σοβιετικούς στρατιώτες, που εκδιώκοντας εκτάριο το εκτάριο τους οπισθοχωρούντες Γερμανούς από τις κατακτημένες χώρες, έφτασαν μέχρι το Βερολίνο και ανάρτησαν τη σοβιετική σημαία στο βομβαρδισμένο Ράιχσταγκ. Γεγονός που χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό απ’ όλο τον κόσμο γιατί η ανάρτηση της σημαίας αυτής στον κεντρικό τρούλο του Ράιχσταγκ, δήλωνε το τελευταίο καρφί που μπηγόταν στην καρδιά του ναζιστικού θηρίου και σηματοδοτούσε το τέλος του πολέμου. Λίγες μέρες αργότερα, τις πρώτες πρωινές ώρες της 9ης Μαΐου 1945, υπογράφτηκε στο Βερολίνο η οριστική πράξη της άνευ όρων παράδοσης της Γερμανίας παρουσία του Ρώσου στρατάρχου Ζούκωφ.

Η συμβολή του σοβιετικού στρατού και λαού ήταν καθοριστική για τη νίκη επί των δυνάμεων του άξονα. «Κάθε άνθρωπος που αγαπά την ελευθερία, χρωστάει τόσα στον Κόκκινο Στρατό που δε θα μπορούσε ποτέ να τα ξεπληρώσει» είχε δηλώσει ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ, γι’ αυτό και η ημέρα αυτή τιμάται με συγκίνηση και λαμπρότητα σε όλη τη Ρωσική Ομοσπονδία αλλά και στις περισσότερες από τις χώρες που συναποτελούσαν την τότε Σοβιετική Ένωση.

Η απόδοση τιμών τη μέρα αυτή δεν έχει μόνο επίσημη κυβερνητική χροιά, αλλά πηγάζει κυρίως από τα σπλάχνα του ίδιου του λαού, αφού σχεδόν κάθε οικογένεια μετρά τουλάχιστον ένα θύμα στον πόλεμο εκείνο. Η περηφάνια για την Αντιφασιστική Νίκη των παππούδων τους, αποτελεί στοιχείο συνεκτικό όλων των λαών που προέρχονται από τα εδάφη της πρ. ΕΣΣΔ, είτε είναι Ρωσικής καταγωγής είτε όχι, οιωνδήποτε πολιτικών απόψεων και αν πρεσβεύουν ή σε οποιαδήποτε χώρα και αν βρίσκονται σήμερα.

Από τον κόσμο αυτόν, που κάθε χρόνο συγκεντρώνεται μαζικά και πραγματοποιεί πορείες κρατώντας όλοι τις φωτογραφίες των συγγενών τους που συμμετείχαν στον μεγάλο πατριωτικό πόλεμο, προέκυψε το “Αθάνατο Τάγμα”. Δηλ. το «τάγμα» εκείνων που παρέμειναν αθάνατοι στη μνήμη και «παρελαύνουν» στους δρόμους μέσα από τις φωτογραφίες τους που κρατούν τα παιδιά τους, τα εγγόνια τους, τα δισέγγονά τους. Μια εντελώς λαϊκή πρωτοβουλία που γίνεται κάθε χρόνο και στις πόλεις της Ελλάδας, από τους Ρώσους που ζουν στη χώρα μας μαζί με τους ομογενείς μας και τους παλιννοστούντες από την πρώην ΕΣΣΔ. Θυμίζοντάς μας έτσι ότι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης στη διαδοχή των γενεών, είναι στοιχείο καθοριστικό για την αυτογνωσία μας στην πορεία για το μέλλον.

Οι εκατόμβες των θυμάτων που είχαμε κι εμείς στη χώρα μας από τη ναζιστική λαίλαπα, οι άνθρωποι που έχασαν και οι δικές μας οικογένειες από τη βαρβαρότητα των κατακτητών, ο πατριωτικός αγώνας της εθνικής αντίστασης που έδωσε ο ελληνικός λαός, καταδεικνύει άλλη μια πλευρά της κοινής συνισταμένης που μας συνέχει με τους λαούς εκείνους που μάχονται απέναντι στην Τυραννία. Η 9η Μαΐου είναι μια επέτειος που μας ενώνει.

[1] Οι χώρες που συνέδραμαν την Γερμανία με την αποστολή πολυπληθών στρατευμάτων ενάντια στη Ρωσία, είτε με τακτικό στρατό είτε με εθελοντικά τάγματα Waffen-SS, ήταν η Ιταλία, η Ισπανία, η Φινλανδία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Δανία, η Αυστρία, η Σλοβακία, η Κροατία και η Αλβανία. Συνέδραμαν επίσης δυνάμεις χιλιάδων εθελοντών Ες-Ες από την Ουκρανία, την Εσθονία, τη Νορβηγία, το Βέλγιο και την Ολλανδία. Θα ήταν μήπως υπερβολή η συσχέτιση εκείνης της ευρωπαϊκής πανστρατιάς ενάντια στα εδάφη και το λαό της Ρωσίας, με τη σημερινή ευρωπαϊκή πανστρατιά που καλεί ο Μακρόν και οι ομοϊδεάτες του ενάντια (για άλλη μια φορά) στη Ρωσία;

Ο Γιώργος Φωτεινός είναι μέλος της Τ.Ο. Θεσσαλονίκης του ΕΠΑΜ.