του Δημήτρη Καζάκη

Αν πιστέψουμε την κυβέρνηση και την οργανωμένη προπαγάνδα των επιτελείων της Δύσης, η ακρίβεια οφείλεται στον πόλεμο. Δηλαδή, στην κακιά Ρωσία, η οποία με την εισβολή στην Ουκρανία οδήγησε στην εκτίναξη των τιμών στην ενέργεια και αλλού. Αυτό οφείλουν να παπαγαλίζουν όλοι οι αξιότιμοι, επιφανείς και πάντα φιλαλήθεις επαγγελματίες του δημόσιου λόγου. Par ordre du mufti!

Βέβαια, υπάρχουν ορισμένες «λεπτομέρειες» που δεν κολλάνε. Όπως, π.χ. το γεγονός ότι οι διεθνείς τιμές εμπορευμάτων, κυρίως στην ενέργεια και την διατροφή γνωρίζουν εκρηκτικές αυξήσεις ήδη από πέρυσι. Μήνες πριν από τον πόλεμο και την ανοιχτή προετοιμασία του, όταν οι ΗΠΑ «προέβλεπαν» μέρα τη μέρα επί δύο μήνες ότι η Ρωσία θα εισβάλει στην Ουκρανία.

Ας δούμε δυο διαγράμματα. Το πρώτο αφορά στην εξέλιξη του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή, ήτοι «Εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή» (ΕνΔΤΚ), σύμφωνα με την Eurostat. Και το δεύτερο αφορά τον δείκτη τιμών καταναλωτή ενέργειας.

Από τα διαγράμματα βλέπουμε ότι η εκτίναξη των τιμών έχει ουσιαστικά ξεκινήσει από τους πρώτους μήνες του 2021. Και δεν πρόκειται για κάποιο συγκυριακό, παροδικό φαινόμενο.

Ήδη από τον Οκτώβριο του 2021 το περιοδικό The Economist (τεύχος 15ης Οκτωβρίου) ανακοίνωνε την είσοδο στην «οικονομία των ελλείψεων». Με άλλα λόγια, δηλαδή, σε μια οικονομία διαρκούς ανόδου των τιμών, λόγων έλλειψης προϊόντων.

Ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτζ, μιλώντας στην Κάτω Βουλή, δήλωσε ευθαρσώς:

«Υποθέτω ότι έχει τελειώσει η φάση της παγκοσμιοποίησης, κατά την οποία όλα είναι φθηνά, επειδή μόνο ένα μικρό μέρος της αγοράς εξυπηρετείται από τον υπόλοιπο κόσμο». (Reuters, 6/4)

Βεβαία, κανένας τους δεν θέλει να ομολογήσει το γεγονός ότι η εκτίναξη του πληθωρισμού οφείλεται πρωτίστως στην ολιγοπωλιακή δομή της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, όπου οι υπερεθνικές εφοδιαστικές αλυσίδες ελέγχουν πλέον το μεγαλύτερο μερίδιο της παγκόσμιας παραγωγής και διανομής αγαθών.

Πρόκειται δηλαδή για πληθωρισμό μονοπωλιακών υπερκερδών.

Όμως μην ανησυχείτε. Η παγκοσμιοποίηση δεν τελείωσε όπως λένε ορισμένοι. Αντίθετα, η παγκοσμιοποίηση πέταξε τις προφάσεις και εμφανίζει το πραγματικό της πρόσωπο. Αποκαλύπτει πώς δεν έχει σε τίποτε να κάνει με την διεθνοποίηση της οικονομίας, της πολιτικής και της κοινωνίας, αλλά με τον ολοκληρωτικό έλεγχο κρατών και οικονομιών προς όφελος μιας παγκοσμιοποιημένης ολιγαρχίας.

Αυτό που καταρρίπτεται στις μέρες μας είναι το τελευταίο μύθευμα της παγκοσμιοποίησης και ειδικά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η οικονομική θεολογία που επιβλήθηκε στον κόσμο από τη δεκαετία του 1990 θεμελίωσε τη νομιμοποίηση ότι έρχεται να γλυτώσει τις οικονομίες από το «στασιμοπληθωρισμό», δηλαδή το συνδυασμό υψηλών ρυθμών πληθωρισμού και στασιμότητας στην οικονομία.

Οι ιερείς της θεολογίας των ανοικτών συνόρων και αγορών, κήρυτταν, με όλο το κύρος του αλάθητου των ουλτραμοντάνων, ότι οι σιδερένιοι νόμοι της οικονομίας δίνουν ελάχιστη, ή καθόλου επιλογή σε κυβερνήσεις και λαούς. Κι επειδή είναι πιθανό να μπερδέψουν οι λαοί τα πράγματα, όφειλαν να εκχωρήσουν τις βασικές οικονομικές αποφάσεις, σε μια ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα, στην οποία κυριαρχούν σχεδόν πάντα εκπρόσωποι του χρηματιστικού κεφαλαίου.

Μας έλεγαν επίσης ότι έπρεπε να εστιάσουμε σχεδόν αποκλειστικά στον πληθωρισμό – αδιαφορώντας για τις αναγκαίες πολιτικές πλήρους απασχόλησης, ή της εγχώριας αυτοδύναμης ανάπτυξης της παραγωγής. «Πρωταρχικός σκοπός της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ είναι η διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών,» αναφέρει το ευρωσύστημα.

Τι απέμεινε απ’ όλα αυτά; Στάχτες. Δημιούργησαν μια τέτοια μονοπώληση της παραγωγής και της διανομής παγκόσμια, που κάνει τον έλεγχο των τιμών παντελώς αδύνατο.

Ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός σε συνδυασμό με την εκτίναξη των χρεών, εισάγει πλέον την παγκοσμιοποίηση στην πιο επικίνδυνη περίοδο για τη ζωή των λαών και των χωρών του πλανήτη.

Ας μην ξεχνάμε πώς το κραχ του 1929-33 και η κάθοδος της ανθρωπότητας στον Άδη του 2ου παγκόσμιου πολέμου, γεννήθηκε ακριβώς από τον καταστροφικό συνδυασμό του πληθωρισμού και της υπερχρέωσης των χωρών. Τότε, οι κυβερνήσεις και οι λαοί δεν μπόρεσαν ν’ αλλάξουν πορεία κι έτσι έκαναν τον πόλεμο αναπόφευκτο. Θα επαναλάβουμε τις ίδιες τραγικές επιλογές;

* Ο Δημήτρης Καζάκης είναι πρόεδρος του ΕΠΑΜ. Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Πέννα, τεύχος Μαίου 2022