Της Ειρήνης Ζαχάρου

Η εκκωφαντική σιωπή της αβεβαιότητας και της προσμονής, πήρε πια κάποια μορφή. Απελπισίας, ελπίδας, απόφασης; Για τον καθένα διαφορετικά.

Μετά απο δυο χρόνια υπνοβασίας μέσα στο γνωστό ψέμα, η κοινωνία μας ξαναξυπνά απο καμπάνες πολέμου. Όπως κι άλλες φορές που κοιμόταν…

Η Ουκρανία και η Ρωσία δεν είναι μακριά από εμάς. Άλλωστε, στον πυρηνικό αιώνα οι αποστάσεις δε μετρούν. Ο βρυχηθμός των αρμάτων και οι απειλές (λεκτικές και στρατιωτικές) αντηχούν σ’ ολόκληρο τον πλανήτη. Οι πρώτες βροντές που προμηνύουν τη μπόρα. Θα έρθει αυτή η μπόρα; Και τί θα είναι; Ό,τι και νά ‘ναι, το σίγουρο είναι πως θα φέρει πολλές, πολλές αλλαγές.

Τί είναι αυτό που συμβαίνει;

Παγκόσμια σύρραξη των “τιτάνων” για ανακατανομή του πλανήτη; Σκηνοθετημένο και καλοπαιγμένο θέατρο προς παραπλάνηση (ξανά) των μαζών; Συνειδητή αυτοκαταστροφή; Ή απλά ένα τεχνητό χάος για να καλύψει τα χνάρια των “δυνατών” και να προβάλει καινούρια – εξίσου τεχνητά – διλήμματα και νέους κινδύνους στην ανθρωπότητα, ώστε να επιβάλουν τη δική τους “λύση”;

Ούτε οι μεγάλοι αναλυτές δε δίνουν απάντηση. Μόνο θέτουν ερωτήματα στη κοινή λογική…

Για μας, τα βαλκανικά κρατίδια-προτεκτοράτα του ΝΑΤΟ, η μοίρα είναι σκληρή. Και οι επιλογές ανύπαρκτες.

Θα εμπλακούμε σε έναν πόλεμο εναντίον της Ρωσίας; Αυτό θα εξαρτηθεί… αλλά όχι από εμάς. Ο ρόλος πιονιού στη σκακιέρα, δε σηκώνει παραλλαγές.

Στη γειτονική Βουλγαρία η ανησυχία μεγαλώνει, καθώς κανείς δεν τρέφει αυταπάτες για τις συνέπειες μιας τέτοιας εμπλοκής σε έναν τέτοιο πόλεμο.

Το αντιπολιτευτικό κόμμα “Αναγέννηση” δήλωσε προ ολίγων ημερών τη θέση του στο Κοινοβούλιο:

“Κανείς δε ρώτησε τον βουλγαρικό λαό αν επιθυμεί να είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ούτε αν θέλουμε τα αμερικανικά στρατεύματα στα εδάφη μας. Κανείς δε μας ρώτησε αν θέλουμε να μετατραπούμε σε μέτωπο εναντίον της Ρωσίας και εναντίον οποιασδήποτε άλλης χώρας.

Εκφράζουμε την κάθετη διαφωνία μας για την τοποθέτηση στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στα βουλγαρικά εδάφη, και επιμένουμε η Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο να αναθεωρήσουν τη συμφωνία για τις στρατιωτικές βάσεις του ΝΑΤΟ στη Βουλγαρία, και να τις ακυρώσουν.”

Η απαίτηση αυτή έγινε μερικώς δεκτή, και ο Υφυπουργός της χώρας δήλωσε ότι η Βουλγαρία δεν θα αποστείλει στρατό στην Ουκρανία, αν αυτό δεν εγκριθεί από το Κοινοβούλιο.

Το παράδειγμα της Κροατίας για άρνηση συμμετοχής σ’ αυτό τον πόλεμο δίνει ελπίδες ότι η ουδετερότητα είναι εφικτή… Αν και λίγοι πιστεύουν ότι η Βουλγαρία και η Ρουμανία θα μπορέσουν να μην εμπλακούν. Ο καθηγητής Κοινωνιολογίας και πρώην βουλευτής (μέχρι το φθινόπωρο του 2021) του Σοσιαλιστικού Κόμματος Βουλγαρίας, Ίβο Χρίστοβ, αντιμετωπίζει με ρεαλισμό τη θέση της χώρας του ως “προτεκτοράτο” και το αδιέξοδό της.

«Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μην χειροκροτούμε και να μην δείχνουμε περίσσιο ζήλο, τουλάχιστον όταν δεν μας το ζητάνε» – έχει πει με πικρό χιούμορ σε μία από τις πρόσφατες συνεντεύξεις του.

Όσο για την “καλή” περίπτωση που τα πράγματα κυλήσουν ομαλά μέχρι το καλοκαίρι, οι επιχειρηματίες δηλώνουν απαισιόδοξοι για τον τουρισμό, καθώς οι ακτές την Μαύρης Θάλασσας στη Ρουμανία, Βουλγαρία και Τουρκία ενδεχομένως να έχουν μετατραπεί σε στρατιωτικές περιοχές.

Βέβαια, τα λόγια μπορεί να μείνουν πάλι λόγια, και η μπόρα του πολέμου να ξαναπροσπεράσει, πριν ξεσπάσει. Αλλά όπως και νά ‘χει, οι καιροί είναι χαλεποί. Και όπως και νά ‘χει, πόλεμο ζούμε. Κι αυτός ο αόρατος πόλεμος, που δεν έχει πρόσωπο ανθρώπου, αυτός ο άψυχος, ανώνυμος πόλεμος που στόχο έχει το τέλος του ανθρώπου, είναι χειρότερος απ’ τον πόλεμο των αρμάτων… και η ήττα μας σ’ αυτόν θά ‘ναι χειρότερη απ’ τον θάνατο…

…Όπως και νά ‘χει, με όποιον πόλεμο, και με όποιον τρόπο κι αν διεξαχθεί, σύντομα ίσως φτάσουμε στο θέμα της επιβίωσης… Και τότε, σημασία θα έχει να μείνουμε άνθρωποι. Τίποτε άλλο.

Θα ήθελα να τελειώσω τις σκόρπιες σειρές μου με ένα διαχρονικό μήνυμα από την ιστορία της πολιορκίας του Λένινγκραντ στο Β’ ΠΠ. Ένα μήνυμα που προβλήθηκε συμβολικά στις 27 Ιανουαρίου, στην επέτειο της απελευθέρωσης της πόλης. Μιας πόλης που άντεξε 800 ημέρες πολιορκίας. 800 ημέρες πείνας, βομβαρδισμών, παγωνιάς, θανάτου… και δεν απώλεσε το ανθρώπινο πρόσωπο, την ανθρώπινη ταυτότητα των κατοίκων της. Που δεν την άγγιξε ο “νόμος της ζούγκλας”, η τρέλα, η απανθρωπιά, ο κανιβαλισμός – τερατουργίες που στη Δύση θεωρούνται φυσιολογικές και αυτονόητες σε καταστάσεις ανάγκης και επιβίωσης…

Ένας επιζών της πολιορκίας θα εκφράσει το μήνυμα αυτό με δυο προτάσεις:

“Στον άνθρωπο υπάρχει κάτι δυνατότερο από το ένστικτο. Κι αυτό είναι η αγάπη.”