ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ: Η ΜΕΘΟΔΟΣ

Το πώς πλασάρεται μια είδηση έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες. Οικονομικά – και άλλα – συμφέροντα παντός τύπου και επιπέδου, υπαγορεύουν και τους τρόπους με τους οποίους ο αρθρογράφος θα παρουσιάσει το θέμα που θέλει να αναδείξει κάθε φορά.

Όταν μιλάμε για τον ειδικευμένο τύπο, δηλαδή για τον τύπο εκείνο που ασχολείται με οικονομικά ή ενεργειακά θέματα, εκ φύσεως δηλαδή περίπλοκα, τότε το πράγμα παίρνει άλλες διαστάσεις. Το άσπρο μπορεί να παρουσιάζεται μαύρο και αντιστρόφως. Έχουμε οδυνηρή εμπειρία από την εποχή των χρεομνημονίων, όπου πολλοί, εσκεμμένα έκαναν σπέκουλα ποντάροντας στον εκφοβισμό του κόσμου.

Η ΔΕΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ

Ο καλοπληρωμένος κύριος Στάσης[1] (CEO της επιχείρησης) πανηγυρίζει. Μαζί και τα παπαγαλάκια του κατευθυνόμενου ειδικευμένου τύπου. Η ΔΕΗ βγήκε στις αγορές . Όχι μια φορά, αλλά δύο, σε διάστημα δέκα ημερών.

Και οι αγορές την υποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες, αφού την πρώτη φορά άντλησε 650 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 3,875% και την δεύτερη (22/3/2021)125 εκατ. ευρώ, με επιτόκιο 3,67%.

Όμως το ζουμί βρίσκεται στο ότι “Αναφορικά με τα 650 εκατ. ευρώ της αρχικής έκδοσης, το 50% θα χρησιμοποιηθεί από την ΔΕΗ για να αποπληρώσει μέρος υφιστάμενου δανεισμού, ενώ το υπόλοιπο θα διατεθεί ισομοιρασμένα στο επιχειρησιακό της πλάνο, δηλαδή στον πράσινο μετασχηματισμό της και εν προκειμένω στη χρηματοδότηση των έργων ΑΠΕ, στο πλάνο για την ηλεκτροκίνηση, κ.ο.κ. “Όσο για τα 125 εκατ. ευρώ που άντλησε χθες η επιχείρηση, θα διατεθούν όλα για πρόωρη αποπληρωμή μελλοντικού δανεισμού.”

Χαράς ευαγγέλια!!! Όμως δεν τελειώσαμε ακόμα. Το γλέντι μόλις ξεκίνησε.

Διαβάστε ποιοι τα αγόρασαν: “Κολοσσοί και real money investors, όπως οι Blackrock, Fidelity, Bluebay, Apollo, Henderson και Pictet Group, είναι ανάμεσα στα ονόματα παγκοσμίου βεληνεκούς που τοποθετήθηκαν σε δύο δόσεις στο «ομόλογο βιωσιμότητας» της επιχείρησης”. Ω! Τι τιμή να μας προτιμά η Blackrock…

Τα ομόλογα είναι 5ετή, έχουν χαμηλό (;) επιτόκιο (το σημερινό κόστος δανεισμού για τη ΔΕΗ έφτανε το 5,4%) και επιπλέον έχουν αξιολογηθεί από τους οίκους… αξιολόγησης S&P και Fitch με διαβάθμιση B/BB. Μεγαλεία δηλαδή.

Και αφήσαμε τελευταίο το πιο εντυπωσιακό. Τα ομόλογα είναι… ΠΡΑΣΙΝΑ! Ναι! Πρόκειται για ομόλογα δηλαδή “που συνοδεύονται από κριτήρια ESG (Environmental, Social and Governance – ESG) όπως το συγκεκριμένο, μέσω του οποίου η ΔΕΗ δεσμεύεται να μειώσει κατά 40% τις εκπομπές CO2 από τα 23,1 εκατ. τόνους το 2019 σε 13,9 εκατ. τόνους το 2022. Διαφορετικά, το κουπόνι της έκδοσης θα αυξηθεί κατά 50 μονάδες βάσης.” Η επιτυχία φωνάζει από μόνη της…

Βέβαια, τους ξεφεύγουν και κάποιες αλήθειες…” Σε μια «θάλασσα» μηδενικών επιτοκίων, δεν αγνοεί κανείς μια απόδοση 3,875% από μια εταιρεία με τις προοπτικές της ΔΕΗ…” λέει ο δημοσιογράφος, αλλά ποιος θα το καταλάβει;[2]

Τι μαθαίνουμε από αυτά τα άρθρα;

  1. Το να είναι χρεωμένη μια εταιρεία και ειδικά μια επιχείρηση όπως η ΔΕΗ, είναι δείγμα υγείας. Το να δανείζεται για να ξεχρεώνει δάνεια, το ίδιο. Ακριβώς ό,τι μας έλεγαν για την οικονομία μας, όταν μας ανακοίνωσαν ότι έχουμε υπέρογκο χρέος. Και φυσικά, με όπλο αυτόν τον μπαμπούλα, μας έχουν σε μνημονιακή κατοχή εδώ και 10 χρόνια.
  2. Όπου ακούς ΠΡΑΣΙΝΟΣ,-Η,-Ο να θυμάσαι ότι είναι για καλό. Τώρα είναι καλό και το ΠΡΑΣΙΝΟ ΧΡΕΟΣ. Μπορεί να σου βγει κομματάκι ακριβότερο, αλλά θα είναι ΠΡΑΣΙΝΟ. Μπορεί βέβαια αυτό να σημαίνει ότι θα γεμίσουν τα βουνά σου με ανεμογεννήτριες και τους κάμπους σου με φωτοβολταϊκά, ότι δεν θα έχεις αξιόπιστο ρεύμα και θα είναι και πανάκριβο, αλλά θα έχεις την ικανοποίηση ότι έσωσες τον πλανήτη. Το ίδιο ισχύει και για την πράσινη ανάπτυξη. Οπότε ας πάμε παρακάτω.

Ο ΑΔΜΗΕ ΚΑΙ ΟΙ 5 ΚΑΛΟΓΡΙΕΣ

Στο ίδιο έργο θεατές και στην Πελοπόννησο. Η εταιρεία αλλάζει, αλλά τα παπαγαλάκια είναι της ίδιας ράτσας και εκτελούν την ίδια διατεταγμένη υπηρεσία.

Ο ΑΔΜΗΕ κατασκευάζει μια γραμμή 440 kV για την αναβάθμιση του δικτύου της Πελοποννήσου και την σύνδεσή του με το δίκτυο της Στερεά Ελλάδας. Η αξία του έργου είναι 110 εκατ. ευρώ και βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης, μέχρι που η Μονή Αγίων Θεοδώρων Αχαΐας, 500 μέτρα από την οποία θα εγκατασταθούν 2 πυλώνες, κάνει τον Σεπτέμβριο του 2020 αγωγή κατά της εγκατάστασης τους και το πρωτοδικείο Καλαβρύτων εκδίδει προσωρινή διαταγή παύσης των εργασιών μέχρι τις 16/12 που θα συζητηθούν τα ασφαλιστικά μέτρα.

Για τους δύο μήνες που μεσολάβησαν από την κατάθεση των ασφαλιστικών μέτρων, ίσχυε η προσωρινή διαταγή αναστολής των εργασιών κατασκευής. Η απόφαση για τα ασφαλιστικά μέτρα αναφέρει:

“Απαγορεύει προσωρινά στις καθ’ ων την εγκατάσταση, στα πλαίσια υλοποίησης του έργου «ΚΥΤ Πάτρας – ΚΥΤ Μεγαλόπολης», των με αριθμούς 146 και 147 πυλώνων στήριξης της εναέριας γραμμής μεταφοράς ενέργειας, στον περιβάλλοντα χώρο της Ι. Μ. Αγίων Θεοδώρων Αροανίας, κατά τρόπο που να προκαλεί αισθητική βλάβη στο πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον της που τελούν σε αδιάσπαστη ενότητα, τους οποίους προτίθενται να τοποθετήσουν στις θέσεις «Σέρφουλα», σε απόσταση 500 μ. βορειοδυτικά από το κτίριο του μοναστηριού και «Άγιος Κωνσταντίνος», σε απόσταση 370 μ. δυτικά από το Παλαιομονάστηρο.

Απειλεί σε βάρος εκάστης των καθ’ ων χρηματική ποινή ύψους δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ, διαιρετά και ισομερώς υπέρ κάθε αιτούσας, για κάθε ημέρα παράβασης της παρούσας.

Τάσσει προθεσμία εξήντα (60) ημερών από τη δημοσίευση της παρούσας για την άσκηση τακτικής αγωγής.”

Και από εδώ και πέρα αρχίζει η επιχείρηση διασποράς σχολίων στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, κυρίως στον ειδικευμένο σε θέματα οικονομικά και ενεργειακά, ενάντια τόσο στην απόφαση όσο και στις ίδιες τις καλόγριες. Προφανώς, ο Κινέζος κάτοχος του 49% – με δικαίωμα βέτο – του ΑΔΜΗΕ μαζί με το ”δημόσιο” (51%) βλέπουν την καθυστέρηση ως καταστροφή.

Με την μέθοδο “έγκυρες πηγές της επιχείρησης” – και σε άπταιστα Ελληνικά, όχι ακόμα κινέζικα – αλλά και με άρθρα “γνώμης”, εκτοξεύονται κατηγορίες παντός είδους.

Κατηγορούνται οι καλόγριες ότι δεν ακολούθησαν τη συνήθη διαδικασία να προσβάλουν την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) εξ αρχής. Αν το είχαν κάνει, τώρα απλώς θα βρίσκονταν στον ίδιο σωρό με όλες τις τοπικές κοινωνίες, που χάνουν η μια πίσω από την άλλη τις προσφυγές τους κατά των “αντιγραφή – επικόλληση” ΜΠΕ για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στον τόπο τους. Στο ΣτΕ υπάρχει “γραμμή” απόρριψης των προσφυγών για λόγους δημοσίου συμφέροντος. “Γιατί εσείς προσφύγατε στο τοπικό Πρωτοδικείο;” λένε με αυστηρότητα.

Η διασπορά τέτοιων σχολίων έφτασε στο σημείο να χρεώσει στις καλόγριες και το τελευταίο black out που έγινε στην Δυτική Στερεά και την Πελοπόννησο, λόγω της καταστροφής του αυτομετασχηματιστή στο ΚΥΤ της Κουμουνδούρου τον Φεβρουάριο του 2021. Για το μόνο που δεν κατηγορήθηκαν είναι ότι ανήκουν στο λόμπι αυτών που υποστηρίζουν τα ορυκτά καύσιμα.

Και ευτυχώς, γιατί η αλήθεια είναι άλλη. Η Γραμμή των 440 kV φτιάχτηκε κυρίως για να ανοίξει η δυνατότητα εγκατάστασης νέων ανεμογεννητριών στην Πελοπόννησο προς ικανοποίηση των επιδοτούμενων “επενδυτών” του είδους. Πρόκειται για τα ίδια τέρατα που προκάλεσαν και την καταστροφή του μετασχηματιστή στο Κέντρο Υψηλής Τάσης στον Ασπρόπυργο. [3]

Εδώ και 10 μνημονιακά χρόνια, ήταν αμέτρητες οι φορές που στοχοποιήθηκαν ολόκληρες κοινωνικές ομάδες ως υπεύθυνες για την χρεοκοπία της χώρας και την είσοδο στην κατάσταση μνημονιακής κατοχής. Οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι συνταξιούχοι, έγιναν κατά καιρούς στόχος αυτής της άθλιας προπαγάνδας. Από ποιους; Μα ακριβώς από αυτούς τους κατευθυνόμενους κονδυλοφόρους κατ’ εντολήν των εκάστοτε κυβερνητικών πατρόνων τους, που με την σειρά τους εκτελούσαν διαταγές των τοκογλύφων της ΕΕ και του ΔΝΤ. Στις καλόγριες θα κώλωναν τώρα; Παλιά τους τέχνη κόσκινο.

Εν τω μεταξύ, μετά την περίτρανη απόδειξη της αδυναμίας των ΑΠΕ να παρέχουν επάρκεια ρεύματος στο σύστημα κατά τη διάρκεια της “Μήδειας”, και την ταυτόχρονη εμμονική στάση των κυβερνώντων στο κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων το 2021 και το 2022, η ΔΕΗ ζήτησε από τον ΑΔΜΗΕ να συντάξει νέα μελέτη επάρκειας η οποία είχε ζητηθεί από τον υπουργό Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα έρχεται να ενισχύσει στις Βρυξέλλες τα επιχειρήματα της ΔΕΗ για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων. Η επιχείρηση ζητά από την Κομισιόν την ένταξη των λιγνιτικών της σταθμών σε ένα μηχανισμό στρατηγικής εφεδρείας καθώς κρίνονται και από τον ΑΔΜΗΕ ως απολύτως απαραίτητες για την ασφάλεια του συστήματος.”[4]
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: “Θα κλείσω τα λιγνιτικά το 2021, αλλά θέλω να τα έχω σε εφεδρεία, έτσι ώστε όταν δεν μπορούν – που όπως αποδείχθηκε ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ – να καλύψουν την ζήτηση οι ΑΠΕ, να τα ενεργοποιώ γιατί ρεύμα δεν θα έχω. Επειδή όμως έχω τεχνητά αυξήσει το κόστος παραγωγής τους κατά 50% λόγω των φόρων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα και επιπλέον επειδή δεν επιτρέπεται να επιδοτώ επιχειρήσεις γιατί η ΕΕ δεν το επιτρέπει (όχι πάντα βέβαια, αν λάβει κανείς υπ όψιν του τις 3 ανακεφαλαιοποιήσεις των ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ τραπεζών με ζεστό κρατικό και δανεικό χρήμα) σας παρακαλώ Κομισιόν να μου επιτρέψετε να τις επιδοτώ και να τις έχω εφεδρικές.” Πρέπει να έχει κάνεις εξοικειωθεί με την νεοφιλελεύθερη λογική για να μπορεί να καταλάβει γιατί γίνεται όλο αυτό.

ΟΛΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟ ΛΟΓΟ ΓΙΝΟΝΤΑΙ 

Και αυτός ο λόγος είναι ότι η χώρα έχει μπει στο τελευταίο στάδιο ξεπουλήματος. Ειδικά στο ζήτημα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, το ξεπούλημα γίνεται πια απροκάλυπτα. Στον τομέα αυτό κυριαρχεί ένα ισχυρότατο λόμπι που πλασάρει απαρχαιωμένες τεχνολογίες ως την πεμπτουσία της φιλικότητας προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Πρόκειται για το λόμπι των ΑΠΕ και τους δύο κλάδους του: των φωτοβολταϊκών (Φ/Β) και των ανεμογεννητριών (Α/Γ).

Το λόμπι αυτό έχει μέλη επιχειρήσεις από πολλές χώρες του κόσμου. Βρίσκεται υπό την υψηλή προστασία του Πρωθυπουργού, ο οποίος για χάρη του εισάγει νόμους, αντικαθιστά υπουργούς επειδή στεναχώρησαν έστω και λίγο τους επενδύτες (βλέπε “φάγωμα” Χατζηδάκη λόγω των ρυθμίσεων για την κάλυψη του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ που δεν ήταν της αρεσκείας τους), επαναχαρακτηρίζει περιουσίες ιδιωτών σε δημόσιες, για να τις δώσει πάλι σε ιδιώτες που θα εγκαταστήσουν εκεί τα άχρηστα τέρατα τους, παραχωρεί παραλίες και θάλασσες και η λίστα δεν έχει τέλος. Ο φερόμενος ως πρωθυπουργός το έχει πει ξεκάθαρα. Φιλοδοξεί να αφήσει πίσω του μια άλλη Ελλάδα. Και το κάνει. Και κακά τα ψέματα. Βρίσκει αρωγούς στο έργο αυτό σύσσωμη την αντιπολίτευση, μεγαλόσχημες ΜΚΟ (WWF, Greenpaece και άλλα ευαγή ιδρύματα) τη Γερμανική κυβέρνηση, την κομισιόν και το σύνολο της ΕΕ. “Αν είναι να σωθεί ο πλανήτης και η Ευρώπη, ας καταστραφεί η Ελλάδα” όπως είχε προ ετών πει ελληνόφωνη ευρωβουλευτής.

Αν τα ελληνικά βουνά, οι υδροβιότοποι και η πανίδα τους είχαν το 1/10 αυτής της προστασίας, δεν θα είχαμε φτάσει στο σημείο να έχουν γίνει στόχος των “επενδυτών” Α/Γ.

ΤΙ ΕΙΧΑΜΕ , ΤΙ ΧΑΣΑΜΕ ΚΑΙ ΤΙ ΕΠΙΒΑΛΕΤΑΙ ΝΑ ΕΠΑΝΑΚΤΗΣΟΥΜΕ

Κάποτε η ΔΕΗ ήταν μια ενιαία επιχείρηση δημόσιας ωφέλειας, η οποία ήταν επιφορτισμένη με την παραγωγή, διανομή και διαχείριση ηλεκτρικού ρεύματος.

Μετά, κάποιοι θρησκόληπτοι, απάτριδες πολιτικοί με τη βοήθεια διάφορων παρατρεχάμενών τους αποφάσισαν, κατόπιν και αυστηρών “οδηγιών” που ήρθαν εξ Ε.Ε. ότι αυτή η εταιρεία πρέπει να κατακερματιστεί και να ιδιωτικοποιηθεί γιατί, είπαν, πρέπει να υπάρχει ανταγωνισμός που θα ρίξει τις τιμές. Και έτσι προέκυψε ο ΑΔΜΗΕ (και ο ΔΕΔΔΗΕ και φυσικά η ΔΕΗ) που θα είναι ο διαχειριστής μεταφοράς του ρεύματος.

Έκτοτε έχουμε ραγδαία αύξηση των τιμών στο ρεύμα, σκανδαλώδεις διευκολύνσεις στους ιδιώτες να πάρουν μερίδιο της αγοράς και των πελατών της ΔΕΗ, αύξηση της ενεργειακής φτώχειας, των αποκοπών ρεύματος σε νοικοκυριά, που βαφτίζονται “στρατηγικοί κακοπληρωτές” και όλο και μεγαλύτερη εξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα και εισαγωγές ρεύματος, καθώς και τεράστια αιμορραγία χρημάτων για τις εισαγωγές των αιολικών τεράτων. Και όλα αυτά θεωρούνται επενδύσεις και όχι νέο εξωλογιστικό χρέος που βυθίζει τη χώρα ολοένα και περισσότερο στο καθεστώς αποικίας.

Χρειαζόμαστε επειγόντως, πριν είναι πια αμετάκλητα αργά:

  • Να σταματήσει η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Το ρεύμα στη χώρα μας είναι φυσικό μονοπώλιο, με χαρακτήρα δημόσιο, προσανατολισμένο να υπηρετεί την κοινή ωφέλεια και να είναι εργαλείο ανάπτυξης προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας του λάου.
  • Να σταματήσει η απολιγνιτοποίηση του τόπου, με εκσυχρονισμό όλων των λιγνιτικών μονάδων,με εφαρμογή τεχνολογιών ραγδαίας μείωσης των ρύπων που παράγουν οι μονάδες παραγωγής. Σταμάτημα για όσο χρειαστεί της πληρωμής των φόρων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Τέλος στο χαράτσι του ΕΤΜΕΑΡ στους λογαριασμούς ρεύματος. Το ρεύμα πρέπει να γίνει και πάλι όπλο ανάπτυξης της οικονομίας, με νέους πια όρους, που θα υπηρετούν το δημόσιο και το λαϊκό συμφέρον. Όχι την ασυδοσία των ολιγαρχών.
  • Καμία νέα άδεια για εγκατάσταση Α/Γ και Φ/Β. Ως εδώ. Όσες έχουν εγκατασταθεί ήδη, θα χάσουν την προτεραιότητα εισαγωγής της παραγωγής τους στο σύστημα και θα μπουν σε καθεστώς επαναξιολόγησης. Δεν γίνεται για κάθε διασυνδεδεμένο ονομαστικό MW από ΑΠΕ να χρειάζεται ένα επιπλέον θερμικό MW για να υποστηρίζεται.
  • Η αποκατάσταση του φυσικού τοπίου, στο μέτρο του δυνατού, εκεί που απεγκατασταθούν.
  • Χρηματοδότηση από τις δημόσιες επενδύσεις των πανεπιστημιακών ερευνητικών ιδρυμάτων, προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης νέων μεθόδων παραγωγής ρεύματος, λιγότερο ρυπογόνων και ταυτόχρονη εκμετάλλευση ήδη υπαρκτών εναλλακτικών μορφών ενέργειας όπως ή γεωθερμία.

Και αυτά για αρχή.

Ποιος θα τα κάνει αυτά;

Όχι πάντως το υπάρχον πολιτικό σύστημα.

Το πρόβλημα είναι πολιτικό και με πολιτικό τρόπο μπορεί να λυθεί. Και τώρα υπάρχουν τρόποι για να επιτευχθεί αυτή η πολιτική λύση.

Απόστολος Αρβανιτάκης

Μέλος της Επιτροπής Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του ΕΠΑΜ

[1]     Ο κύριος Στάσης πληρώνεται με περίπου 15000 ευρώ τον μήνα έναντι των 6000 των προκατόχων του κατόπιν νομοθετικής παρέμβασης στου κου Χατζηδάκη που ανέτρεψε το πλαφόν στους μισθούς του Δημοσίου, που δεν μπορούσαν να υπερβούν τον μισθό του Προέδρου του Α. Πάγου.

[2]     Όλα τα αποσπάσματα -πλάγιοι χαράκτηρες εντός εισαγωγικών στο κείμενο-είναι από τα παρακατω λιγκ:

https://www.liberal.gr/economy/dei-ekleise-to-biblio-prosforon-antlise-epipleon-125-ekat-euro/365088

https://energypress.gr/news/g-fintikakis-ta-megala-onomata-poy-ependysan-sto-omologo-tis-dei

https://energypress.gr/news/blackrock-fidelity-apollo-edosan-psifo-empistosynis-stin-dei-pos-tha-diatethoyn-ta-775-ekat?fbclid=IwAR1I7TTExY5wA1iOtclVUtSMjTgUfeB5oET7kh4R54sOxJ_3w4zqo2Joxic

[3]     https://energypress.gr/news/hristos-kolovos-gia-akomi-mia-fora-oi-ape-ilektroparagogika-einai-ena-plires-anekdoto

[4]     https://www.energia.gr/article/175826/neo-shedio-ths-deh-gia-apolignitopoihsh-to-2021-nea-tehnikh-ekthesh-toy-admhe-gia-energeiakh-eparkeia?fbclid=IwAR1sBYxyZOvdi3QbVtqP8mzejmsAjpoFQ8zX1IINPbc3k6e1rBmoHAVKrNg