του Δημήτρη Καζάκη

Η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθετεί σχέδια για την επιτάχυνση των διαδικασιών για τη διαχείριση των χρεοκοπημένων τραπεζών, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα διασωθούν με χρήμα των φορολογουμένων αλλά με δικά τους κεφάλαια, σύμφωνα με έγγραφα της Ε.Ε. που περιήλθαν στην κατοχή του Reuters (13/4).

Μέχρι σήμερα, πολλές τράπεζες που πτωχεύουν έχουν αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο εθνικών ρυθμιστικών πλαισίων που συχνά περιλαμβάνουν τη χρήση χρημάτων των φορολογουμένων αντί του πλαισίου ασφαλείας που χρηματοδοτείται από τις ίδιες τις τράπεζες, όπως το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF) στην Τραπεζική Ένωση, που μέχρι στιγμής δεν έχει χρησιμοποιηθεί στην εξυγίανση σημειώνεται στο εν λόγω έγγραφο.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Κάτι πολύ απλό. Ότι οι τράπεζες που θα κινδυνεύσουν, ιδίως όταν πρόκειται για μεγάλης κεφαλαιοποίησης, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρησιμοποιήσει την Τραπεζική Ένωση και μεθόδους αρχικά bail in. Με άλλα λόγια θα φορτώσει τις ζημιές στους επενδυτές των τραπεζών, στους οποίους συγκαταλέγονται και οι καταθέτες. Δηλαδή, θα εφαρμόσει κατά προτεραιότητα πολιτικές κουρέματος σε καταθέσεις, τραπεζικά ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια, κοκ, προκειμένου να μειωθούν οι απαιτήσεις έναντι των υπό χρεωκοπία τραπεζών.

Το δεύτερο στοιχείο είναι η μεταφορά περιουσιακών στοιχείων από τα ενεργητικά τραπεζών της ευρωζώνης μικρότερης βαρύτητας σε τραπεζικούς κολοσσούς της Γερμανίας (π.χ. την Deutsche Bank), της Γαλλίας, κλπ., σε περίπτωση που χρειαστούν κεφαλαιακή ενίσχυση. Αυτό σημαίνει η περιβόητη τραπεζική ένωση.

Όλα αυτά βέβαια, υποδηλώνουν ότι η ΕΕ και κυρίως η ΕΚΤ ετοιμάζεται για κάτι που είναι κοινό μυστικό. Την επερχόμενη κατάρρευση των τραπεζικών ενεργητικών, την οποία οι κεντρικοί τραπεζίτες επιχειρούν να την αποτρέψουν προσωρινά με νέες ενέσεις χρήματος από το πουθενά.

Εμείς εδώ όμως έχουμε άλλα πιο σοβαρά ζητήματα που μας απασχολούν. Και είναι σίγουρο ότι θα μας απασχολούν μέχρι τις εκλογές, προκειμένου οι πολίτες να μην αντιληφθούν αυτό που βρίσκεται στα σκαριά γι’ αυτούς.

Έτσι ή αλλιώς η χώρα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Συνεχίζουμε να είμαστε τέταρτη στον κόσμο σε ύψος οφειλών με κριτήριο την καθαρή διεθνή επενδυτική θέση της χώρας ως % του ΑΕΠ. Όταν η Ελλάδα χρεοκόπησε επίσημα το 2009-2010, η καθαρή διεθνής επενδυτική θέση βρισκόταν στο 90-100% του ΑΕΠ. Αυτό σήμαινε ότι η χώρα χρωστούσε στο εξωτερικό το σύνολο του ακαθάριστου προϊόντος και εισοδήματος που παράγει κάθε χρόνο.

Πρόκειται για μια κατάκτηση της πλήρους απαξίωσης της εγχώριας παραγωγής και εργασίας στα χρόνια του ευρώ, μιας και πριν η Ελλάδα εισέλθει στο κοινό νόμισμα η καθαρή διεθνής επενδυτική θέση της μόλις ξεπερνούσε το 44% του ΑΕΠ. Σήμερα βρίσκεται στο 164% του ΑΕΠ, που σημαίνει ότι η χώρα μας χρωστά στο εξωτερικό όχι μόνο το σύνολο του ετήσιου ακαθάριστου προϊόντος και εισοδήματός της, αλλά και 64% επιπλέον.

Η χώρα δεν είναι βιώσιμη. Κι όπως ομολογεί ένας από τους βασικούς αρχιτέκτονες της σημερινής χρεωκοπίας, ο Κώστας Σημίτης, «η χώρα αλλάζει χέρια»: «Το επενδυτικό κλίμα που επιδιώκει να δημιουργήσει η κυβέρνηση είναι ένας επιβεβλημένος στόχος που όμως μέχρι σήμερα έχει αποδώσει ασταθή αποτελέσματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις κυριαρχούν οι επενδύσεις στο real estate και τα deals κερδοσκοπικών funds, τα οποία μάλιστα συχνά χρηματοδοτούνται με δάνεια από τις ελληνικές τράπεζες! Δηλαδή, με τα εθνικά μας κεφάλαια οι ξένοι αποκτούν τον έλεγχο της οικονομίας μας. Αυτό δεν λέγεται ξένη επένδυση, αλλά κερδοσκοπικός οπορτουνισμός.» (Ο.Τ., 7/3/2023)

Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες κανένα εισόδημα, κανένας μισθός, καμιά σύνταξη, καμιά δουλειά δεν είναι εξασφαλισμένη. Ούτε εγγυημένη. Όλα εξαρτώνται από τα δανεικά του εξωτερικού. Ζούμε υπό προθεσμία σαν μια παράπλευρη συνέπεια του οργίου κερδοσκοπίας, που περιγράφει επιδερμικά ο Σημίτης.

Και λέμε επιδερμικά γιατί τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα, μιας και ολόκληρη η χώρα βρίσκεται στο έλεος του κρατικομονοπωλιακού εγκλήματος, το οποίο έχει απορροφήσει κόμματα και θεσμούς. Γι’ αυτό και δεν το νοιάζει το «πολιτικό κόστος», ούτε η διαμαρτυρία του κόσμου. Δεν διστάζει να διαπράξει τα μεγαλύτερα εγκλήματα, γιατί γνωρίζει ότι διαθέτει υπό το υφιστάμενο καθεστώς πλήρη ασυλία. Και μάλιστα με τις πλάτες του ξένου παράγοντα.

Κι όποιος πιστεύει τους αλητήριους που βγαίνουν και διαβεβαιώνουν ότι οι εγχώριες συστημικές τράπεζες είναι ασφαλείς, αρκεί να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με το The Banker, οι πρώτες δύο τράπεζες με τις μεγαλύτερες ζημιές το 2022 μεταξύ 1000 παγκόσμια, ήταν η Alpha και η Πειραιώς. Η Alpha ήταν στην πρώτη θέση παγκοσμίως με ζημιές προ φόρων της τάξης 3,4 δις δολαρίων, ενώ η Πειραιώς βρέθηκε στη δεύτερη θέση με ζημιές προ φόρων της τάξης των 3,1 δις δολαρίων.

Όποιος λοιπόν νιώθει ασφαλής με τέτοια δεδομένα, τότε η κατάστασή του είναι ιδιαιτέρως σοβαρή και θα πρέπει επειγόντως να καταφύγει σε ειδικό.

Επομένως, τι πρέπει να γίνει; Πώς μπορεί η χώρας μας να αλλάξει πορεία;

Βέβαια, τα ερωτήματα αυτά δεν αφορούν όσους νοσούν από την ανίατο νόσο της εθελοδουλίας, διότι γι’ αυτούς δεν μπορεί να γίνει τίποτε άλλο. «Είναι αδύνατον!» σου λένε. «Δεν μπορεί να γίνει!» Έστω κι αν ολόκληρη η πανανθρώπινη ιστορία μας επιβεβαιώνει το παλιό λατινικό αξίωμα nihil difficile volenti, δηλαδή τίποτε δεν είναι αδύνατο γι’ αυτόν που το θέλει!

Η αλλαγή πορείας της χώρας θα κριθεί από τα μέτρα που θα παρθούν από μια νέα κυβέρνηση μέσα στο πρώτο εικοσιτετράωρο. Αν από το πρώτο εικοσιτετράωρο δεν αλλάξει ρότα η Ελλάδα, τότε ξεχάστε το. Όποιες κι αν είναι οι προθέσεις, θα καταλήξουμε στα ίδια και χειρότερα.

Ποια είναι λοιπόν τα μέτρα του πρώτου εικοσιτετράωρου μιας άλλης διακυβέρνησης;

  1. Αποκατάσταση της συνταγματικής νομιμότητας με πρώτη πράξη τη λογοδοσία του μνημονιακού πολιτικού προσωπικού για πράξεις εσχάτης προδοσίας κατά τον Ποινικό Κώδικα, αλλά και για ειδεχθή εγκλήματα σαν το «δυστύχημα» στα Τέμπη. Κατάργηση όλων των ασυλιών, που δεν προβλέπονται από το Σύνταγμα.
  2. Οι συστημικές τράπεζες τίθενται σε εκκαθάριση εν λειτουργία υπό δημόσιο έλεγχο με το κράτος να εγγυάται το σύνολο της καταθετικής τους βάσης.
  3. Αποκατάσταση της δημοσιονομικής και νομισματικής κυριαρχίας της Ελλάδας με παράλληλη επανεξέταση με κριτήριο το δημόσιο συμφέρον, όλων των συμβάσεων παραχώρησης σε ιδιωτικά συμφέροντα δημόσιων λειτουργιών, υποδομών και αγαθών.
  4. Απεξάρτηση της ενέργειας από το χρηματιστήριο και επανακαθορισμό της τιμής της με βάση τα πραγματικά εθνικά κόστη παραγωγής.
  5. Παύση πληρωμών προς τους κατόχους του δημοσίου χρέους. Καταγγελία όλων των μνημονιακών δεσμεύσεων και μνημονιακών θεσμών, όπως είναι η ΑΑΔΕ και το Υπερταμείο. Εθνικοποίηση του συνόλου της περιουσίας που έχει περάσει στην κυριότητα των μνημονιακών θεσμών.
  6. Πάγωμα όλων των οφειλών νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων με σκοπό τη διαγραφή τους. Άμεση διαγραφή όλων των δανείων (κόκκινων και πράσινων) που βρίσκονται στα χέρια Εταιριών Απόκτησης και Διαχείρισης Απαιτήσεων (funds& services). Κατάργηση όλων των μνημονιακών ρυθμίσεων πτωχευτικού δικαίου και πλειστηριασμών.
  7. Θέσπιση βασικού εισοδήματος ανά μήνα με βάση το κατώφλι φτώχειας του 2008, για όλα τα άνεργα και εργαζόμενα νοικοκυριά, που βρίσκονται κάτω από το μέσο φορολογητέο εισόδημα, προκειμένου να γλυτώσουν από την «παγίδα φτώχειας».
  8. Αποκατάσταση των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων όλων των συνταξιούχων, επανυπολογισμός των συντάξεων με βάση τα προβλεπόμενα της κοινωνικής ασφάλισης πριν το πρώτο μνημόνιο και σταδιακή επιστροφή των περικοπών.
  9. Μηδενικό ΦΠΑ για όλο το κύκλωμα των βασικών προϊόντων διατροφής και πρώτης ανάγκης, αποκλειστικά εγχώριας παραγωγής. Ατέλεια καυσίμων και αγροτικών εφοδίων για τους παραγωγούς.
  10. Καταγγελία της Συμφωνίας των Πρεσπών και αποκατάσταση της ελληνικότητας της Μακεδονίας και της Θράκης.
  11. Άμεση μονομερής ανακήρυξη και οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών της Ελλάδας με τη χάραξη γραμμών βάσης κατά τα προβλεπόμενα από τους κανόνες του Δικαίου της Θάλασσας, αλλά και τη διεθνή πρακτική.
  12. Απεγκλωβισμός της Ελλάδας από το καθεστώς των μονομερών κυρώσεων που προωθούν οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον. Ανοιχτές, ελεύθερες συναλλαγές με όλους στη βάση της αμοιβαίας ωφέλειας, αλλά και του αμοιβαίου σεβασμού της εθνικής ακεραιότητας, κυριαρχίας και αυτοδιάθεσης.

Αρκούν αυτά τα μέτρα; Όχι, δεν αρκούν. Όμως είναι απολύτως αναγκαία για να αλλάξει ρότα η χώρα από την πρώτη μέρα, που θα αναλάβει τα ηνία μια νέα αληθινά δημοκρατική και πατριωτική κυβέρνηση. Πάντα με την άμεση ενεργή συνδρομή του ίδιου του λαού, ο οποίος οφείλει να βλέπει μέρα τη μέρα τη ζωή του να αλλάζει ριζικά προς το καλύτερο.

Ο Δημήτρης Καζάκης είναι Πρόεδρος του ΕΠΑΜ.