Τη συνεχή προσπάθεια της αμερικανικής ελίτ να διαχύσουν τις πολιτικές επιλογές τους έτσι ώστε να εμπλέξουν στην αποδοχή τους «ολόκληρη την κοινωνία» (όρος politically correct που καθιερώθηκε από την εποχή Ομπάμα), αναλύει ο Alastair Crooke στο άρθρο του που δημοσιεύτηκε στις 12/8/24 στο Strategic Culture Foundation και αναδημοσιεύουμε σε μετάφραση της Φλώρας Παπαδέδε.
Την αρχική δημοσίευση στα αγγλικά μπορείτε να την δείτε πατώντας εδώ.
Ο Alastair Crooke είναι πρώην Βρετανός διπλωμάτης, ιδρυτής και διευθυντής του Conflicts Forum, ενός οργανισμού με έδρα τη Βηρυτό που υποστηρίζει τον διάλογο μεταξύ του πολιτικού Ισλάμ και της Δύσης. Άλλα άρθρα του Alastair Crooke που δημοσιεύσαμε στην Ξαστεριά, και πάλι σε μτφρ. της Φλώρας Παπαδέδε:
Ο δυτικός τρόπος πολέμου – Η κατοχή της αφήγησης υπερτερεί της πραγματικότητας
Η Δύση –αναμφίβολα– έχασε τη Ρωσία και χάνει και την Ευρασία

του Alastair Crooke
μετάφραση Φλώρα Παπαδέδε

Ο Walter Kirn, ένας Αμερικανός μυθιστοριογράφος και κριτικός πολιτισμικών φαινομένων, το 2009 στα απομνημονεύματά του «Χαμένος στην Αξιοκρατία» (Lost in the Meritocracy), περιέγραψε πώς, μετά από μια σύντομη παραμονή στην Οξφόρδη, έγινε μέλος της «τάξης που διευθύνει τα πράγματα» – αυτής που «γράφει τις επικεφαλίδες αλλά και τις ιστορίες κάτω από αυτές». Ήταν η αφήγηση ενός παιδιού της μεσαίας τάξης από τη Μινεσότα που προσπάθησε απεγνωσμένα να ενταχθεί στον κόσμο της ελίτ, και μετά προς έκπληξή του, συνειδητοποίησε ότι δεν ήθελε καθόλου να ταιριάξει με αυτήν.

Τώρα 61 ετών, ο Kirn έχει ένα ενημερωτικό δελτίο στο Substack και συνδιοργανώνει ένα ζωηρό podcast αφιερωμένο σε μεγάλο βαθμό στην κριτική του «κατεστημένου φιλελευθερισμού». Η μετατόπισή του στην αντίθετη κατεύθυνση τον έκανε πιο ομιλητικό σχετικά με τη δυσπιστία του για τους θεσμούς της ελίτ – όπως έγραψε το 2022:

«Εδώ και χρόνια, η απάντηση, σε κάθε κατάσταση — «Russiagate», COVID, Ουκρανία — ήταν περισσότερη λογοκρισία, περισσότερη φίμωση, περισσότερος διχασμός, δημιουργία όλο και περισσότερων αποδιοπομπαίων τράγων. Μοιάζει σχεδόν να αποτελούν στόχους αφ’ εαυτού τους – και ο καταρράκτης των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης είναι οι απλές δικαιολογίες για αυτούς. Ο τρόπος είναι πάντα η καλλιέργεια μίσους,»

Η πολιτική του Kirn, πρότεινε ένας φίλος του, ήταν «φιλελεύθερη της παλιάς σχολής», υπογραμμίζοντας ότι ήταν οι άλλοι «αποκαλούμενοι φιλελεύθεροι» που είχαν αλλάξει: «Μου έχουν πει επανειλημμένα τον τελευταίο χρόνο ότι η ελευθερία του λόγου είναι θέμα που αναδεικνύει η Δεξιά. Δεν θα αποκαλούσα τον Kirn Συντηρητικό. Θα έλεγα απλώς ότι είναι ένας ελεύθερος στοχαστής, αντικομφορμιστής και εικονομάχος», είπε ο φίλος.

Για να αντιληφθούμε την αντίθετη στροφή του Kirn – και να καταλάβουμε τη σημερινή μορφή της αμερικανικής πολιτικής – είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε έναν βασικό όρο. Δεν βρίσκεται στα τυπικά εγχειρίδια, αλλά είναι κεντρικός στο νέο Οδηγό Διαδικασιών της εξουσίας: «ολόκληρη κοινωνία».

«Ο όρος έγινε δημοφιλής πριν από περίπου μια δεκαετία από την κυβέρνηση Ομπάμα, στην οποία άρεσε ότι η ήπια, τεχνοκρατική διατύπωσή του θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως κάλυμμα για την κατασκευή ενός μηχανισμού διακυβέρνησης με την προσέγγιση “της ολόκληρης κοινωνίας”»[1] – μια προσέγγιση που ισχυρίζεται ότι ως παράγοντες (τα μέσα ενημέρωσης, οι ΜΚΟ, οι εταιρείες και τα φιλανθρωπικά ιδρύματα) αλληλεπιδρούν με δημόσιους αξιωματούχους για να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο όχι μόνο στον καθορισμό της δημόσιας ατζέντας, αλλά και στην επιβολή των δημόσιων αποφάσεων.

Ο Jacob Siegel εξήγησε την ιστορική εξέλιξη της προσέγγισης της «ολόκληρης κοινωνίας» κατά τη διάρκεια της προσπάθειας της κυβέρνησης Ομπάμα να μεταστραφεί από τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» σε αυτό που αποκαλούσε «ΑΒΕ» – Αντιμετώπιση Βίαιου Εξτρεμισμού (‘CVE’ – Countering Violent Extremism). Η ιδέα ήταν να παρακολουθείται η διαδικτυακή συμπεριφορά του αμερικανικού λαού προκειμένου να εντοπιστούν αυτοί που ενδέχεται, σε κάποια απροσδιόριστη στιγμή στο μέλλον, να «διαπράξουν έγκλημα».

Στην έννοια του πιθανού «βίαιου εξτρεμιστή» που δεν έχει διαπράξει ακόμη κανένα έγκλημα, εντάσσεται εγγενώς μια οπλισμένη ασάφεια: «Ένα σύννεφο καχυποψίας που κρέμεται πάνω από οποιονδήποτε αμφισβητεί τις κυρίαρχες ιδεολογικές αφηγήσεις».

«Αυτό που έχουν κοινό οι διάφορες επαναλήψεις της προσέγγισης της “ολόκληρης κοινωνίας” είναι α) η περιφρόνησή τους για τη δημοκρατική διαδικασία και το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι[2] – ενστερνίζονται την επιτήρηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, και β) η επανειλημμένη αποτυχία τους να φέρουν αποτελέσματα…».

Ο Aaron Kheriaty γράφει:
«Πιο πρόσφατα, ο πολιτικός μηχανισμός της «ολόκληρης κοινωνίας» διευκόλυνε την εν μία νυκτί αλλαγή από τον Τζο Μπάιντεν στην Καμάλα Χάρις, με τα μέσα ενημέρωσης και τους χρηματοδότες των κομμάτων να μεταστρέφονται μόλις τους δόθηκε εντολή – όσο για τους δημοκρατικούς ψηφοφόρους των προκριματικών εκλογών «ας πάνε στο διάολο». Αυτό δεν συνέβη λόγω των προσωπικοτήτων των υποψηφίων που εμπλέκονταν, αλλά κατόπιν εντολής της ηγεσίας του κόμματος. Οι τρέχοντες υποψήφιοι είναι ανταλλάξιμοι και πλήρως αναλώσιμοι, υπάλληλοι, που εξυπηρετούν τα συμφέροντα του κυβερνώντος κόμματος… Το κόμμα παραδόθηκε σε αυτήν επειδή αυτή επιλέχτηκε από τους ηγέτες του για να ενεργήσει ως ο αχυράνθρωπός τους. Αυτό το πραγματικό επίτευγμα δεν ανήκει στην Χάρις, αλλά στο κόμμα-κράτος».

Τι σχέση έχει αυτό με τη γεωπολιτική – και αν θα υπάρξει πόλεμος μεταξύ Ιράν και Ισραήλ;

Λοιπόν, αρκετή. Δεν είναι μόνο η εσωτερική πολιτική της Δύσης που έχει διαμορφωθεί από τους ολοκληρωτικούς μηχανισμούς του ΑΒΕ του Obama. Ο μηχανισμός «κόμματος-κράτους» (όρος του Kheriaty) για τη γεωπολιτική έχει επίσης προεπιλεγεί:

«Για να αποφευχθεί η αποκάλυψη της ολοκληρωτικής υπερβολής σε τέτοιες προσπάθειες», υποστηρίζει ο Kheriaty, «το κόμμα απαιτεί ατελείωτες προμήθειες αιτιών… που χρησιμοποιούν τα στελέχη του ως πρόσχημα για να απαιτήσουν ιδεολογική ευθυγράμμιση μεταξύ των θεσμών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Αυτές οι αιτίες εμφανίζονται σε περίπου δύο μορφές: την επείγουσα υπαρξιακή κρίση (τα παραδείγματα περιλαμβάνουν τον COVID και την πολυδιαφημισμένη απειλή της ρωσικής παραπληροφόρησης) – και ομάδες θυμάτων που υποτίθεται ότι χρειάζονται την προστασία του κόμματος».
«Αποτελούν σχεδόν αφ’ εαυτού τους στόχους– και ο καταρράκτης των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης είναι οι απλές δικαιολογίες για αυτούς. Ο τρόπος είναι πάντα η καλλιέργεια μίσους», υπογραμμίζει ο Kirn.

Για να είμαστε ξεκάθαροι, το συμπέρασμα είναι ότι όλοι οι γεωστρατηγικοί επικριτές της ιδεολογικής ευθυγράμμισης του κόμματος-κράτους πρέπει να αντιμετωπίζονται από κοινού και συλλογικά ως δυνητικά επικίνδυνοι εξτρεμιστές. Συνεπώς, η Ρωσία, η Κίνα, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα ομαδοποιούνται καθώς παρουσιάζουν έναν ενιαίο αντιπαθητικό εξτρεμισμό που στέκεται απέναντι στη «Δημοκρατία μας», την «Ελευθερία του Λόγου μας» και τη «Συναίνεση των Εμπειρογνωμόνων μας».

Έτσι, εάν η κατεύθυνση για πόλεμο εναντίον ενός εξτρεμιστή (δηλαδή εναντίον του Ιράν) «επικροτηθεί» 58 φορές από όρθιους χειροκροτητές στην κοινή σύνοδο του Κογκρέσου τον περασμένο μήνα, τότε δεν απαιτεί περαιτέρω συζήτηση – όπως και η έγκριση της υποψηφιότητας της Καμάλα Χάρις για πρόεδρο δεν απαιτεί προκριματική ψηφοφορία:

Η υποψήφια Χάρις είπε την Τετάρτη στους διαμαρτυρόμενους, που φώναζαν για τη γενοκτονία στη Γάζα, «να σωπάσουν» – εκτός και «θέλουν να κερδίσει ο Τραμπ». Τα φυλετικά έθιμα δεν πρέπει να αμφισβητούνται (ακόμα και για γενοκτονία).

Η Σάντρα Πάρκερ, Πρόεδρος του τμήματος πολιτικής υπεράσπισης της ΜΚΟ Χριστιανοί Ενωμένοι για το Ισραήλ (Christians United for Israel – CUFI) (με τρεις χιλιάδες μέλη) συμβουλεύει για τα σωστά σημεία συζήτησης, αναφέρουν οι Times του Ισραήλ:
«Η άνοδος των Ρεπουμπλικανών ακροδεξιών που απορρίπτουν δεκαετίες (δικομματικών) φιλο-ισραηλινών ορθοδοξιών, ευνοώντας τον απομονωτισμό και αναβιώνοντας αντιεβραϊκά τροπάρια ανησυχεί τους φιλο-ισραηλινούς ευαγγελιστές και τους Εβραίους συμμάχους τους… Η ρήξη με δεκαετίες ισχυρής εξωτερικής πολιτικής ήταν εμφανής πέρυσι όταν ο γερουσιαστής Josh Hawley χλεύασε τη ‘φιλελεύθερη αυτοκρατορία’ που περιφρονητικά χαρακτήρισε δικομματικούς ‘Νεοσυντηρητικούς στα δεξιά και φιλελεύθερους παγκοσμιοποιητές στα αριστερά: Μαζί συνθέτουν αυτό που θα μπορούσατε να αποκαλέσετε το μονο-κόμμα, το κατεστημένο της Ουάσιγκτον που υπερβαίνει όλες τις αλλαγές στις διοικήσεις’».

Στα θέματα συζήτησης στη διάσκεψη των Χριστιανών Ενωμένων για το Ισραήλ (CUFI), ο φόβος της αύξησης των τάσεων απομόνωσης στη Δεξιά ήταν το κυρίαρχο θέμα:
«Θα δείτε ότι οι αντίπαλοι θα βλέπουν τις ΗΠΑ σαν να βρίσκονται σε υποχώρηση» – εάν οι απομονωτιστές πάρουν το πάνω χέρι. Οι ακτιβιστές συμβουλεύτηκαν να αντιταχθούν εάν οι νομοθέτες ισχυρίζονται ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ είναι αυτή που πυροδότησε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία: ‘Αν αρχίσει κάποιος να διατυπώνει το επιχείρημα ότι ο λόγος που οι Ρώσοι κινήθηκαν στην Ουκρανία – είναι εξαιτίας της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ – μπορώ απλώς να πω ότι αυτό είναι το πανάρχαιο «φταίει η Αμερική τροπάριο’», συμβούλεψε η Πρόεδρος τους συγκεντρωμένους αντιπροσώπους.

«Έχουν την τάση του απομονωτισμού δηλαδή – ‘Ας τα βάλουμε μόνο με την Κίνα και ας ξεχάσουμε το Ιράν, ας ξεχάσουμε τη Ρωσία, ας κάνουμε μόνο ένα πράγμα’ – αλλά δεν λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο», δήλωσε ο Μπόρις Ζίλμπερμαν, διευθυντής πολιτικής και στρατηγικής για το Ταμείο Δράσης της CUFI. Αντίθετα, περιέγραψε «ένα περίπλοκο ιστό κακών ηθοποιών που δουλεύουν χέρι-χέρι».

Έτσι, για να φτάσουμε στο βάθος αυτής της δυτικής τακτικής για τη διαχείριση του μυαλού στην οποία η εμφάνιση και η πραγματικότητα είναι φτιαγμένες από το ίδιο ύφασμα εχθρικού εξτρεμισμού: το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα είναι «όμοια φτιαγμένες» επίσης.

Με απλά λόγια, η εισαγωγή αυτής της «επιχείρησης συμπεριφορικής-μηχανικής (δεν έχει πλέον πολλή σχέση με την αλήθεια, δεν έχει πλέον σχέση με το δικαίωμά σας να επιθυμείτε αυτό που θέλετε – ή να μην επιθυμείτε αυτό που δεν θέλετε)» – σημαίνει, όπως λέει ο Kirn, ότι: «όλοι είναι μέσα στο παιχνίδι». «Τα εταιρικά και τα κρατικά συμφέροντα δεν πιστεύουν ότι θέλετε τα σωστά πράγματα —μπορεί να θέλετε τον Ντόναλντ Τραμπ— ή ότι δεν θέλετε τα πράγματα που θα έπρεπε να θέλετε περισσότερο» (όπως την απομάκρυνση του Πούτιν).

Εάν αυτός ο μηχανισμός της «ολόκληρης κοινωνίας» γίνει κατανοητός σωστά στον ευρύτερο κόσμο, τότε χώρες και δυνάμεις σαν το Ιράν ή τη Χεζμπολάχ είναι υποχρεωμένες να λάβουν υπόψη ότι ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή μπορεί αναπόφευκτα να εξαπλωθεί σε ευρύτερο πόλεμο κατά της Ρωσίας – και να έχει δυσμενείς επιπτώσεις για την Κίνα, επίσης.

Αυτό δεν γίνεται επειδή έχει νόημα. Δεν έχει. Αλλά επειδή οι ιδεολογικές ανάγκες της εξωτερικής πολιτικής της «ολόκληρης κοινωνίας» εξαρτώνται από απλοϊκά «ηθικά» αφηγήματα: τέτοια που εκφράζουν συναισθηματικές στάσεις, παρά προτάσεις με επιχειρήματα.

Ο Νετανιάχου πήγε στην Ουάσιγκτον για να παρουσιάσει την πρόταση για ολοκληρωτικό πόλεμο στο Ιράν – έναν ηθικό πόλεμο πολιτισμού εναντίον των Βαρβάρων, είπε. Καταχειροκροτήθηκε για τη στάση του. Επέστρεψε στο Ισραήλ και προκάλεσε αμέσως τη Χεζμπολάχ, το Ιράν και τη Χαμάς με τρόπο που ατίμασε και ταπείνωσε και τους τρεις – γνωρίζοντας καλά ότι θα προκαλούσε μια ανταπόδοση του κτυπήματος που πιθανότατα θα οδηγούσε σε ευρύτερο πόλεμο.

Είναι σαφές ότι ο Νετανιάχου, που υποστηρίζεται από πολλούς Ισραηλινούς, θέλει έναν Αρμαγεδδώνα (με την πλήρη υποστήριξη των ΗΠΑ, φυσικά). Έχει τις ΗΠΑ, πιστεύει, ακριβώς εκεί που τις θέλει. Ο Νετανιάχου δεν έχει παρά να κλιμακώσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο – και υπολογίζει (σωστά ή λάθος) ότι η Ουάσιγκτον θα αναγκαστεί να τον ακολουθήσει.

Αυτός είναι ο λόγος που το Ιράν παίρνει το χρόνο του; Ο υπολογισμός για μια αρχική ανταπόδοση κτυπήματος στο Ισραήλ είναι «ένα πράγμα», αλλά με ποιο τρόπο θα απαντούσε τότε ο Νετανιάχου στο Ιράν και στον Λίβανο; Αυτό μπορεί να είναι εντελώς ένα «άλλο πράγμα». Υπήρξαν υπαινιγμοί για ανάπτυξη πυρηνικών όπλων (και στις δύο περιπτώσεις). Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα στέρεο σε αυτή την τελευταία φήμη.

Επιπλέον, θα μπορούσε το Ισραήλ να απαντήσει στη Ρωσία στη Συρία ή θα μπορούσαν να αντιδράσουν οι ΗΠΑ μέσω της κλιμάκωσης στην Ουκρανία; Άλλωστε, η Μόσχα έχει βοηθήσει το Ιράν με την αεράμυνα του (όπως η Δύση βοηθά την Ουκρανία εναντίον της Ρωσίας).

Πολλές άγνωστες παράμετροι. Ωστόσο, ένα πράγμα είναι σαφές (όπως σημείωσε πρόσφατα ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Μεντβέντεφ): «ο κόμπος σφίγγει» στη Μέση Ανατολή. Η κλιμάκωση εμφανίζεται σε όλα τα μέτωπα. Ο πόλεμος, πρότεινε ο Μεντβέντεφ, μπορεί να είναι «ο μόνος τρόπος για να λυθεί αυτός ο κόμπος».

Το Ιράν πρέπει να πιστεύει ότι ήταν λάθος η ικανοποίηση των κατευναστικών εκκλήσεων της Δύσης στον απόηχο της δολοφονίας από το Ισραήλ των Ιρανών αξιωματούχων στο προξενείο τους στη Δαμασκό. Ο Νετανιάχου δεν εκτίμησε τη μετριοπάθεια του Ιράν. Ποντάρισε τα διπλάσια στον πόλεμο, καθιστώντας τον αναπόφευκτο, αργά ή γρήγορα.

Σημειώσεις:

[1] Η προσέγγιση της ολόκληρης κοινωνίας είναι μια μέθοδος που εμπλέκει τον δημόσιο, τον ιδιωτικό και τον πολιτικό τομέα και περιλαμβάνει τόσο επίσημους όσο και άτυπους θεσμούς στην αναζήτηση μιας γενικευμένης συμφωνίας σε όλη την κοινωνία σχετικά με τους στόχους πολιτικής και τα μέσα για την επίτευξή τους [Ορισμός από την Βιβλιοθήκη του ΟΗΕ]. (ΣτΜ).

[2] Δηλαδή την ελευθερία της συνένωσης των ανθρώπων σε ομάδες, οργανώσεις, κόμματα κ.λπ. (ΣτΜ).