του Σπύρου Στάλια
Οικονομολόγου PhD

Κατ’ αρχάς να ευχηθώ στον Πρόεδρο Στέφανο Κασσελάκη να ζήσει με τον σύντροφο του σαν τα ψηλά βουνά, με αγάπη, αλληλοσεβασμό, αλληλοκατανόηση, αλληλοανοχή και να έχουν πάντα πολύ καλή Υγεία.

Το 2012 κυκλοφόρησε ένα βίντεο του Γκλέν Μπέκ, στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας του Προέδρου Μπάρακ Ομπάμα, με τίτλο ‘The Road We’ve Traveled’ (Ο δρόμος που ταξιδέψαμε), όπου προβάλλονταν οι μελλοντικοί προεδρικοί στόχοι, όπως η ισχυρή συγκεντρωτική κυβέρνηση, ο έλεγχος των τραπεζικών συναλλαγών, ο έλεγχος των πιστωτικών και χρηματιστηριακών συναλλαγών, προγράμματα βοήθειας στους φτωχότερους για τρόφιμα, στέγαση και εργασία, παροχής δωρεάν  ιατρικής περίθαλψης από την κυβέρνηση, προγράμματα έργων υποδομής, προγράμματα διάσωσης σπιτιών από τις Τράπεζες και την δημιουργία ελλειμματικών δαπανών για τη χρηματοδότηση, όχι μόνο των παραπάνω, αλλά και άλλων  προγραμμάτων (το τι υλοποιήθηκε είναι μια άλλη ιστορία).

Ο Μπέκ, για να φτιάξει αυτό το βίντεο, είχε σαν οδηγό το βιβλίο του οικονομολόγου Stuart Chase με τον τίτλο The Road We Are Traveling (Ο δρόμος που ταξιδεύουμε) που γράφτηκε το 1942, εποχή του Ρούζβελτ και του New Deal, όπου εξήγησε το σύστημα σχεδιασμού που είχαν στο μυαλό τους οι Φαβιανοί Σοσιαλιστές της Αμερικής, υποστηρικτές του Ρούζβελτ (για του Φαβιανούς βλέπε στο τέλος του άρθρου).

Το γεγονός αυτό προκάλεσε ένα τεράστιο ενδιαφέρον για το βιβλίο του Τσέις, το όποιο έγινε επίκαιρο στην Αμερική και μετά  διεθνώς, μέσω μιας ανάρτησης στο προσωπικό blog του μεγάλου οικονομολόγου Bill Mitchell, στις 13 Ιουνίου 2017, με τον τίτλο ‘Stuart Chase – ένας οραματιστής μπροστά από την εποχή του’, απ’ όπου και εγώ το έμαθα.

Ο Stuart Chase (1888-1985) ήταν πτυχιούχος Οικονομικών Επιστημών από το MIT. Εργάστηκε, μαζί με τους συμμαθητές του από το MIT, Walter Lippman, John Reed και T.S. Έλιοτ (Νόμπελ Λογοτεχνίας), στην  Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC), που ιδρύθηκε το 1914 με έδρα την Ουάσιγκτον, που είναι μια ανεξάρτητη αρχή της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών, της οποίας η κύρια αποστολή είναι η επιβολή του αντιμονοπωλιακού δικαίου και η προώθηση της προστασίας των καταναλωτών. Μία από τις υποθέσεις που ερεύνησε ο Chase ήταν η διαφθορά της βιομηχανίας συσκευασίας κρέατος Upton Sinclair.

Πάμε τώρα στο δώρο για τον Πρόεδρο.

Το δώρο δεν είναι τίποτα άλλο παρά  ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του Stuart Chase ‘The Road We Are Traveling’ στο οποίο εκτίθενται οι πέντε βασικοί στόχοι που θα πρέπει να υλοποιηθούν από μια Δημοκρατική Σοσιαλιστική Κυβέρνηση ή ακόμα από μια Δημοκρατική Κυβέρνηση της Λαϊκής Δεξιάς.

Την καθολικότητα των στόχων μόνο οι βαριά χτυπημένοι ιδεοληπτικοί θα αρνηθούν. Οι στόχοι αυτοί μας καλούν όλους για μια γενική συστράτευση.

Στόχος 1:

Πλήρης απασχόληση.

Όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες που αναζητούν εργασία που δεν μπορούν να βρουν στον ιδιωτικό τομέα, θα πρέπει το κράτος, μέσω των επενδυτικών δαπανών του, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας για να απασχοληθούν από το κράτος  με εγγυημένη αξιοπρεπή αμοιβή.

Στόχος: 2

Διαρκής, χρηστή και συνετή χρήση των πόρων.

Οι αδρανείς εγκαταστάσεις και ο αδρανής μηχανικός εξοπλισμός συνιστά μεγάλο σκάνδαλο όσο δεν χρησιμοποιούνται.  Οι φυσικοί πόροι όμως, ιδιαίτερα τα εδάφη, τα νερά, τα δάση, πρέπει να αξιοποιηθούν χωρίς σταδιακή υποβάθμιση τους. Είναι περιουσιακά στοιχεία των μελλοντικών γενεών. Τα ορυκτά από τη φύση τους εξαντλούνται, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση και φειδώ και ταυτόχρονα να γίνεται συνεχής έρευνα για την υποκατάσταση τους.  Ο προϋπολογισμός πόρων πρέπει να είναι ισοσκελισμένος για  να διατηρηθεί η εθνική μας κληρονομιά.

Στόχος 3.

Πέντε εγγυήσεις για μια αξιοπρεπή ζωή όλων των πολιτών.

Το κράτος θα πρέπει να εγγυάται στον κάθε πολίτη  τροφή, στέγη, ένδυση, υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευση (και ένα δικό μου, εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια). Ειδικά το πρότυπο διατροφής θα πρέπει να βασίζεται στην καλή και επαρκή διατροφή, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων βιταμινών, όχι μόνο με βάση τις θερμίδες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την υγεία των  παιδιών που μεγαλώνουν και θα πρέπει ως ενήλικες να παραμένουν υγιείς, από συνήθειες που παιδιόθεν απέκτησαν.

Στόχος 4:

Κοινωνική ασφάλιση για όλους

Δωρεάν υγεία για όλους, Συντάξεις για όλους, Κοινωνική Πρόνοια για όλους, με ότι αυτά συνεπάγονται.

Στόχος 5:

Πρότυπα εργασίας.

Αυτά θα περιλαμβάνουν ελάχιστους μισθούς, μέγιστες ώρες εργασίες, πρότυπα για τις συνθήκες εργασίας σε κάθε κλάδο απασχόλησης κτλ.

Δεν νομίζω ότι κάποιος θα είχε αντιρρήσεις το Έθνος μας να μην επιδιώξει να υλοποιήσει αυτούς του στόχους, και αυτοί οι στόχοι να μην είναι το όραμα  με καμάρι ενός αριστερού κόμματος ή ενός ευρύτερου σχηματισμού, από την βασιλική και μη, δημοκρατική πατριωτική λαϊκή δεξιά έως την δημοκρατική πατριωτική αριστερά.

Είναι στόχοι που απαντούν σε όλες τις ερωτήσεις, που η απάντηση είναι μία: στο κέντρο ο άνθρωπος.

Αυτοί είναι οι στόχοι. Οι στόχοι υλοποιούνται όμως με ‘εργαλεία’. Κάθε Κυβέρνηση σε όλο τον κόσμο έχει τα παρακάτω εργαλεία, όπως γνωρίζετε, για να επιτύχει τους στόχους που υποσχέθηκε στο Λαό της.

  1. Την νομισματική πολιτική, ήτοι να εκδίδει το δικό της νόμισμα και η χώρα να θέτει τα επιτόκια της εκεί που η Κυβέρνηση επιθυμεί, για να επιτύχει τους στόχους της.
  2. Την δημοσιονομική πολιτική, ήτοι να δαπανά έως ότου πετύχει την πλήρη απασχόληση πόρων και εργατικού δυναμικού – οι δαπάνες πέραν αυτού του ορίου θα είναι πληθωριστικές – και να φορολογεί για να διατηρεί την ζήτηση και την αξία του νομίσματος σταθερή, αναλόγως του κύκλου της οικονομίας.
  3. Την εισοδηματική πολιτική, ήτοι τον καθορισμό των μισθών, ημερομισθίων και συντάξεων.
  4. Την συναλλαγματική πολιτική, δηλαδή τον καθορισμό της ισοτιμίας του νομίσματος έναντι των ξένων νομισμάτων, και τέλος
  5. Την δασμολογική πολιτική, δηλαδή την επιβολή δασμών για την προστασία της ντόπιας παραγωγής κ.ά.

Αλλά τα εργαλεία αυτά δεν είναι διαθέσιμα στις κυβερνήσεις των χωρών της ευρωζώνης και συνεπώς και στην ελληνική κυβέρνηση. Αν εξαιρέσουμε την εισοδηματική πολιτική από την οποία καθορίζονται οι αμοιβές στο ύψος εκείνο που η χώρα θα μπορεί να είναι ανταγωνιστική, ήτοι διαρκής λιτότητα, όλες οι άλλες είναι δοσμένες  από την ΕΚΤ και την γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Έτσι η χώρα μας δεν μπορεί κανένα από τους παραπάνω στόχους να υλοποιήσει.

Αλλά αν ο Πρόεδρος Κασσελάκης τους επαναλάβει αυτούς τους στόχους ως πρόγραμμα, θα καταντήσουν ένα νέο ανέφικτο πρόγραμμα Θεσσαλονίκης. Αν πάλι ως πρόγραμμα προτείνει την νεοφιλελεύθερη πολιτική που άσκησε η κυβέρνηση του Σύριζα 2015-2019 που διέλυσε την μεσαία τάξη, τότε η αριστερά και η ανανέωση του πολιτικού μας θα πάνε περίπατο, και με την συνεχή εφαρμογή της πολιτικής των περισσευμάτων και της λιτότητας θα έχουμε άγριο κοινωνικό ξεμπέρδεμα.

Συνεπώς ένα νέο πρόγραμμα της Αριστεράς αλλά και της Λαϊκής Δεξιάς δεν μπορεί παρά να αρχίζει από την νομισματική πολιτική, που είναι η βάση της ανεξαρτησίας κάθε κράτους και κάθε έθνους.

Αν η χώρα δεν μπορέσει να εκδώσει το δικό της χρήμα,  θα παραμείνει αποικία χρέους, εξηρτημένο κράτος, όπως ήταν το 19ο αιώνα που διαρκώς πτώχευε, και στο μισό του 20ου αιώνα, που πτώχευσε άλλη μια φορά, και αιτία ήταν ότι είχε ξένο νόμισμα, τον χρυσό τότε. Πάλι πτώχευσε το 2010, πάλι με ξένο νόμισμα το ευρώ, πάλι είναι εξηρτημένη χώρα από τις τράπεζες, αποικία χρέους και κανείς νουνεχής δεν αποκλείει μέχρι το 2060 να μην ξαναπτωχεύσει.

Συνοψίζοντας:  Έναν πανεθνικό στόχο μπορεί να εξαγγείλει ο Πρόεδρος Κασσελάκης, την επιστροφή στο Εθνικό Νόμισμα για να βάλει μπρος την οικονομία και οι Έλληνες να αγωνιστούν με πάθος για μια Νέα Ελλάδα αφοσιωμένη στους χωρίς χρέη πολίτες της. Είναι παράδοξο μια χώρα με δικούς της πόρους, δηλαδή με δικό της πλούτο, για να τον αξιοποιήσει να δανείζεται ξένο νόμισμα, το ευρώ. Αυτό και αν είναι ομαδική παράκρουση.

Βεβαία για να γίνουν αυτά  θα πρέπει να υπάρχει βαθιά γνώση της Πολιτικής Οικονομίας, ειλικρίνεια, αφοσίωση πειστικότητα, θάρρος, ανανέωση και διαγραφές.  Αν αυτό δεν γίνει, ο Πρόεδρος Κασσελάκης δεν θα έχει αξιόλογο μέλλον.

spyridonstalias@hotmail.com

 

Φαβιανή Εταιρεία/Φαβιανισμός

Πρόκειται για ένα βρετανικό κίνημα διανοουμένων του 19ου αιώνα  με σοσιαλιστικές ιδέες, που πήρε το όνομα του  από τον Ρωμαίο στρατηγό Μάξιμο Κόιντο Βερρουκόσο Φάβιο του Μελλητού, ο οποίος διέλυσε τον Αννίβα με την τακτική της φθοράς του αντιπάλου, με ελιγμούς και υπομονή  και αποφεύγοντας μαζί του τις απευθείας συγκρούσεις.

Η Φαβιανή Εταιρεία είναι αυτή που άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία του Εργατικού Κόμματος. Οι φαβιανοί προπαγάνδιζαν τις ‘μικρές υποθέσεις’  ή ‘τα τσιμπήματα σφήκας’, δηλαδή το ξεσκέπασμα των πληγών της σύγχρονης κοινωνίας με μελέτες, διακηρύξεις  και δημόσιες ομιλίες, με σκοπό να παρακινήσουν τις εύπορες τάξεις και το κράτος να θεσπίσουν και άλλες μεταρρυθμίσεις.

Αυτές οι ‘μικρές υποθέσεις’ παρουσιάζονταν σαν σοσιαλιστικά μέτρα, που σε τελευταία ανάλυση ‘διαπότιζαν’ με σοσιαλιστικές ιδέες τον αγγλικό καπιταλισμό. Η Φαβιανή Εταιρεία έπαιξε το ρόλο ενός από τους σπουδαιότερους φορείς επιρροής της αστικής τάξης για τις ιδέες του σοσιαλισμού και υπήρξε φυτώριο σπουδαίων στελεχών με σοσιαλιστικές αντιλήψεις στο Αγγλικό Εργατικό Κίνημα και στην Αγγλική Κοινωνία.